Al in 1926 verscheen de eerste advertentie van een samenwerking tussen de heren Wilson en Frankenberg, die onder de naam Wifra Sports importeur waren van sportartikelen. De onderneming werd in 1922 opgericht.
Wilson was de niet-Joodse compagnon, Paul Joseph Frankenberg (Hameln, 7 juni 1892 – Den Haag, 7 november 1957) de Joodse. In 1926 werd een pand betrokken op de Aert van Nesstraat 9ab, in oktober 1939 verhuisde de detail-afdeling van Wifra-Sport naar de Westersingel 1.
Vooral op het gebied van de tennissport was Wifra actief. De onderneming vertegenwoordigde bedrijven als Ayres en Slazenger. Niet alleen nieuw materiaal werd verkocht, het bedrijf had ook een afdeling ‘reparatie’. Naast de zaak op de Aert van Nesstraat had de onderneming ook een engroshandel in sportartikelen op de Schoterbosstraat 26-30.
Paul Joseph Frankenberg was gehuwd met Ilse Bertha Nathansohn (Hannover, 7 maart 1906 – 16 juli 1988). Paul en Ilse hadden twee kinderen; Werner (Wim, Den Haag, 8 juni 1931 – Assen, 19 maart 2010) en Anneliese (Den Haag, 1933). Het gezin Frankenberg woonde ten tijde van de oorlog op de Emmastraat 39 in Den Haag.
De oorlog
Bij het bombardement van 14 mei 1940 werd de zaak verwoest. De onderneming ging door en werd tijdelijk in het westen van de stad gevestigd. Tijdens de oorlog bepaalde de bezetter dat Frankenberg geen eigenaar van de zaak meer mocht zijn. Men besloot zijn deel van de zaak tijdelijk, gedurende de oorlog, op de naam van de bedrijfsleider te zetten. Maar na de oorlog, die door het gehele gezin Frankenberg werd overleefd, bleek de bedrijfsleider er anders over te denken. Een rechtszaak was nodig om de zaak weer in handen te krijgen. De onderneming ging door in Rotterdam, en was eerst op de Vijverhofstraat 1 en later op de derde verdieping van het Groothandelsgebouw gevestigd.
Onderduik
Het gezin dook in oktober 1942 onder. Anneliese en Wim zijn met hulp van Ru Paré ondergedoken, Anneliese kwam op meerdere plekken in Friesland terecht, het laatst in Holwerd. Wim kwam in de van Speijkstraat in Den Haag terecht. Paul en Ilse hebben samen op verschillende adressen gezeten, waarschijnlijk in eerste instantie in Hillegom. Ergens in de hongerwinter zijn Paul en Ilse bij Wim in de van Speijkstraat gekomen.
Brand
Op 23 maart 1954 brak er brand uit bij Wifra dat toen in het Groothandelsgebouw gevestigd was. De brand bleef beperkt tot Wifra, wat een goede indicatie was voor de brandveiligheid van het Groothandelsgebouw. De voorraad van Wifra, ter waarde van ƒ 100.000,- ging verloren.
Leiden
De broer van Ilse Bertha, Fritz Natansohn, opende in de jaren dertig, na gevlucht te zijn uit Duitsland, met steun van Wifra een winkel in Leiden met de toepasselijke naam Wifrana.
bron:
Wifra. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNTB01:001398011:00001.
Stadsarchief Rotterdam, 3023-76. Adresboeken Rotterdam, 1934-1935; p. 426. Bedrijven en beroepen etc., 425.
Paul Joseph Frankenberg, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130287781 (Paul J FRANKENBERG).
Aert van Nesstraat, Lawn tennis. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNTB01:001399006:00001.
vestiging oorlog, Lawn tennis. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNTB01:001413017:00001.
Vijverhofstraat, Lawn tennis. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNTB01:001428011:00001.
Dikke rookwolken puilden. “Algemeen Dagblad”. Rotterdam, 24-03-1954, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000361070:mpeg21:p00001.
huwelijk, Familiebericht. “Het Vaderland : staat- en letterkundig nieuwsblad”. ‘s-Gravenhage, 13-08-1930, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 03-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010013045:mpeg21:p004.
Westersingel, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 26-10-1939, p. 17. Geraadpleegd op Delpher op 03-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB32:164703046:mpeg21:p00017.
aanpassingen met dank aan H. Frankenberg (email 3 januari 2023)
toevoeging onderduik met dank aan H. Frankenberg (email 8 januari 2023).
illustratie:
Wifra. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNTB01:001398011:00001.
Dikke rookwolken puilden. “Algemeen Dagblad”. Rotterdam, 24-03-1954, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000361070:mpeg21:p00001.
gepubliceerd:
2 januari 2023
laatst bijgewerkt:
8 januari 2023