De straat is vernoemd naar Jan Carel Josephus van Speyk, 1802-1831, luitenant ter zee 2e klasse. Toen Belgische opstandelingen op 5 februari 1831 zijn schip, dat in Antwerpen lag, wilden veroveren stak hij een brandende lont in het kruitvat waarop het schip met vriend en vijand de lucht in vloog.
De straat heette van 1868 tot 1886 Piet Heynstraat. Het gedeelte tussen Schietbaanstraat en Nieuwe Binnenweg was vroeger een onderdeel van de Oude Binnenweg. Van 1892 tot 1982 liep van de Van Speykstraat naar de Josephstraat een straat met de naam Van Speykdwarsstraat (thans een onderdeel van de Kogelvangerstraat).
Van Speykstraat 19-2 – Stijntje Rozendaal-Lusse
Tijdens de oorlog woonde weduwe Stijntje Rozendaal-Lusse op dit adres. Meer over haar via deze link.
Van Speykstraat 68 – school voor Gewoon Lager Onderwijs A24.
Hier was in de jaren dertig deze school gevestigd. Joodse mannen, die vanaf augustus 1942 werden opgeroepen voor de Arbeitseinsatz, werden hier eert medisch gekeurd.
Van Speykstraat 105 – Montefiore
Begin 1928 werd het asiel, het kantoor en het kledingdepot van de vereniging Montefiore naar dit adres verplaatst.
Van Speykstraat 113 – banketbakker Viool
Op dit adres had Rika (Hendrika) Viool (Rotterdam, – Rotterdam, , samen met haar man Salomon (Frans) Polak zowel voor als na de oorlog een banketbakkerij. 
Zij waren de ouders van Rebecca Polak (1938). Rika en Frans kwamen in de strafgevangenis in Scheveningen terecht, volgens de kaart van de Joodse Raad en werden vlak voor het einde van de oorlog naar Westerbork overgebracht. Zij werden in Westerbork bevrijd. Met behulp van vrienden konden zij na de oorlog de banketbakkerij in de Van Speijkstraat 113 weer opstarten en deze bestond nog in 1969. Het verhaal van hun dochter Rebekka Polak staat op de website www.bevrijdingsportretten.nl.
Van Speykstraat 113c – Alida Viool-Meijer en Heiman Viool
Vanaf 1928 woonden hier Alida Viool – Meijer (Ameide, – Auschwitz, ) en haar echtgenoot banketbakker Heiman Viool (Rotterdam, – Auschwitz, ). Zij waren de ouders van Rika Viool (nummer 113).
bron:
algemene informatie Stadsarchief Rotterdam, straatnamen.
“Advertentie nummer 105”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1928/01/06 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 12-10-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857970:mpeg21:p004
“Advertentie nummer 113”. “Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad”. Rotterdam, 1964/04/22 00:00:00, p. 19. Geraadpleegd op Delpher op 12-10-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010954431:mpeg21:p019
Stadsarchief Rotterdam, Hendrika Viool, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-376, pagina 401625
Kaart Joodse Raad, Hendrika Polak Viool, via Arolsen Archives, 130355210
van Riet, F. A. M. (2008). Handhaven onder de nieuwe orde : de politieke geschiedenis van de Rotterdamse politie tijdens de Tweede Wereldoorlog Zaltbommel: Aprilis, 242 (school Van Speykstraat)
“Ouderavond school.”. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 1931/10/28 00:00:00, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 15-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010213226:mpeg21:p010.
Alida Viool, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-502.
illustratie:
“Advertentie nummer 105”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1928/01/06 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 12-10-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857970:mpeg21:p004
“Advertentie nummer 113”. “Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad”. Rotterdam, 1964/04/22 00:00:00, p. 19. Geraadpleegd op Delpher op 12-10-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010954431:mpeg21:p019
Stadsarchief Rotterdam, Beeld en Geluid, Gezichten in de Van Speykstraat. Uiterst links banketbakker Viool. 19 juni 1969, toegangsnummer 4100, Fotocollectie algemeen – deel 1
Stadsarchief Rotterdam, beeld en geluid, 1969-2929-TM-2930 Gezichten in de Van Speykstraat, 1969. Fotocollectie algemeen – deel 1, toegangsnummer 4100.
gepubliceerd:
12 oktober 2019
laat bijgewerkt:
10 februari 2024