Op 10 november 1869 werd in Amsterdam Simon van Praag geboren. Hij was een zoon van Joseph Ephraïm van Praag (1824 – 1908) en Naatje Simon Kraal (1827 – 1900). Vader Joseph was al weduwnaar toen hij op 39-jarige leeftijd trouwde met Naatje. Simon hoefde niet in militaire dienst vanwege broederdienst. Op 15 april 1909 trouwde Simon met Elisabeth Barends (Amsterdam, 12 december 1876 – Heemstede, 14 oktober 1938). Zij kregen een zoon Joost Bernard (Rotterdam, – Midden-Europa, ).
In het gezin van Naatje en Joseph was Simon de enige zoon. Hij had vier zussen, Jetje (Netje, Amsterdam, – Sobibor, ), toneelspeelster Leentje (Amsterdam, – Sobibor, ), Maria (Amsterdam, 24 oktober 1872) en Susanna (overleden 1887). Vader was commissionair en het gezin woonde op adressen als de Nieuwe Keizersgracht 53 en de Ceintuurbaan 243hs in Amsterdam.
De financiële situatie van het gezin van Naatje en Joseph maakte het mogelijk dat Simon kon studeren en hij ging geneeskunde studeren in Amsterdam. In 1906 kwam Simon definitief, nadat hij al eerder een poos er woonde, naar Rotterdam waar hij zich als huisarts vestigde en en woonde op adressen als de Goudsestraat 55, Jonker Fransstraat 95, Goudsesingel 93 (79, 181b) en de Volmarijnstraat 171.
Simon van Praag studeerde geneeskunde in Amsterdam, waar hij op 24 juni 1893 zijn artsexamen aflegde. In de periode tussen 1893 en 1896 is de geschiedschrijving onduidelijk, waarschijnlijk had Simon in die periode een aanstelling in Utrecht. In 1896 benoemde de gemeenteraad in Rotterdam hem tot genees- en heelkundige bij het Burgerlijk Armbestuur. Aan dankzeggingen te beoordelen voerde Simon tevens een eigen praktijk vanaf de Goudschesingel 93. Hij vestigde zich in 1906 (wederom) als huisarts in Rotterdam. Vanaf 1919 was hij verbonden aan de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst. Simon van Praag was bestuurslid van het Algemeen Ziekenfonds Rotterdam en van de Rotterdamse Israëlietische Gezondheidskolonies. Verder werkte hij bij de Gemeentelijke Geneeskundige Dienst waar hem op 1 juni 1925 eervol ontslag werd verleend. Sedert april 1925 was hij rustend geneesheer. Hij vestigde zich toen in Heemstede, waar hij in de Jan van Goyenstraat 15 ging wonen.
Rotterdamsche Israëlietische Gezondheidskolonie
De Rotterdamsche Israëlietische Gezondheidskolonie beheerde twee huizen, een in Etten Leur en een in Ter Heijde. Simon werd in 1905 benoemd tot bestuurslid van deze organisatie. In 1909 was Simon vice-voorzitter. Hij werd overigens vaak S. J. van Praag genoemd, de J van de voornaam van zijn vader. Simon zorgde mede voor het medische onderzoek van de kinderen alvorens ze naar de huizen gezonden konden worden.
Gebroeders Hogerhuis
Simon was lid van een comité dat ijverde voor de vrijlating van de gebroeders Hogerhuis. Rond 1898 speelde deze zaak waarbij de ten onrechte van inbraak en doodslag verdachte broers gevangen zaten. Lees verder.
Pokken
Het aanklagen van een arts is van alle tijden. In juli 1902 werd Simon aangeklaagd door een van zijn patiënten. Hij zou onvoldoende kennis hebben van pokken overeenkomstig het voorschrift der geneeskundige wetten. Tijdens de rechtszitting werden er getuigen opgetrommeld en Simon liet mede-artsen getuigen over de problemen bij de diagnose. Het Openbaar Ministerie verklaarde dat ‘de goeder trouw van de beklaagde geen ogenblik in twijfel mocht worden getrokken’ en eiste een veroordeling tot ƒ 5,- en één dag hechtenis. Beklaagde legde vervolgens uit hoe hij tot de diagnose was gekomen. De uitspraak volgende op 27 maart 1903, deze is niet teruggevonden in de kranten van die tijd.
Tot 27 april 1925 woonden Elisabeth en Simon in Rotterdam, op die dag werden ze in Heemstede ingeschreven op de Jan van Goyenstraat 15. Simon werd daar actief voor de kinderpostzegels, hij was de 1e penningmeester van het comité.
In Heemstede overleed Elisabeth in 1938. In maart 1943 moest Simon verplicht verhuizen naar Amsterdam, waar hij op de Kinderdijkstraat 58 kwam te wonen. Dat was het laatste woonadres in Nederland. Op 11 mei 1943 ging Simon vanuit Westerbork op transport naar Sobibor, waar hij op 14 mei 1943 werd vermoord.
bron:
J.H. Coppenhagen, Anafiem Gedoe‘iem. Overleden joodse artsen uit Nederland 1940-1945 (Rotterdam 2000) 130.
Simon van Praag, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 650.
huwelijk ouders, Familiebericht. “Nieuwe Rotterdamsche courant : staats-, handels-, nieuws- en advertentieblad”. Rotterdam, 22-05-1864, p. 2. Geraadpleegd op Delpher o.p 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010111232:mpeg21:p002.
Susanna, Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 05-04-1887, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010125732:mpeg21:p003.
Joseph Ephraïm van Praag, Stadsarchief Amsterdam, Overgenomen delen, archiefnummer 5416, inventarisnummer 110.
Simon van Praag, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 605.
Gezondheidskolonie, Binnenland.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 26-02-1909, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000574058:mpeg21:p00005.
Gezondheidskolonie, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-03-1905, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871672:mpeg21:p005.
ONDERWIJS.. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 25-06-1893, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166395:mpeg21:p001.
Dankbetuiging, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 25-05-1898, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177315:mpeg21:p008.
Stadsarchief Amsterdam, Militieregisters, archiefnummer 5182, inventarisnummer 4340.
Hogerhuis, “Het volksdagblad”. Amsterdam, 05-07-1898, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 27-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:002058077:mpeg21:p00003.
Pokken, RECHTSZAKEN.. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 16-03-1903, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 27-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010648528:mpeg21:p002.
Isr. Gezondheids-koloniën.. “Land en volk”. Den Haag, 07-03-1905. Geraadpleegd op Delpher op 27-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB12:000183111:mpeg21:p00004.
GGD, “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 23-04-1925, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010495079:mpeg21:p017.
kinderpostzegels, VERKOOP WELDADIGHEIDSZEGELS. “Nieuwe Haarlemsche courant”. Haarlem, 01-12-1928, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 27-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMNHA03:179082064:mpeg21:p00005.
illustratie:
ONDERWIJS.. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 25-06-1893, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010166395:mpeg21:p001.
Dankbetuiging, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 25-05-1898, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177315:mpeg21:p008.
gepubliceerd:
27 november 2023
laatst bijgewerkt:
27 november 2023