Samuel Gaïm Canes

Zwanenburgerstraat 20, voor de afbraak van de buurt (Waterlooplein) na de 2e Wereldoorlog, november 1954. Collectie Archief van de Dienst Ruimtelijke Ordening en rechtsvoorganger: foto’s, Stadsarchief Amsterdam beeldbank 010009004137

Samuël Gaïm Canes werd op 17 oktober 1877 in Amsterdam geboren. Hij groeide op in een weeshuis, kon goed leren, ging naar het seminarium en daarna rechten studeren en werd vice-president van de Arrondissementsrechtbank te Rotterdam en vanaf 1937 raadsheer aan het Gerechtshof te Amsterdam.

Hij trouwde twee keer, zijn 2e huwelijk op 21 september 1926 was met Anna Bos (Amsterdam, 17 oktober 1877). Van 1929 – 1934 woonde het echtpaar op de Heemraadssingel 81 te Rotterdam. Wanneer ze naar Amsterdam vertrekken gaan ze op de Apollolaan 129-2 wonen.
Samuel en Anna hebben de oorlog niet overleefd. Ze hebben aangevraagd om op de “Barneveld-lijst” geplaatst te worden, naar dit werd afgewezen. Ze hebben nog tot ver in de oorlog in Nederland gewoond. Op 26 februari 1944 werden ze van Westerbork naar Theresienstadt gedeporteerd, op 28 oktober 1944 van Theresienstadt naar Auschwitz waar Samuel en Anna werden vermoord op 31 oktober 1944. Samuel en Anna hadden geen kinderen.

Samuël was de zoon van Meier Canes (Amsterdam, 16 augustus 1824 – Amsterdam, 2 februari 1885) en Hanna Swaap (Muiderberg, 8 januari 1838 – Amsterdam, 30 april 1898). Meier en Hanna waren op 26 september 1858 in Muiden getrouwd en kregen 10 kinderen.
In de eerste jaren van het huwelijk woont het gezin op de Weesperstraat 5 (vlakbij de Nieuwe Herengracht), later gaan vader en moeder op de Plantage Kerklaan 19 wonen.
Van de kinderen in het gezin overleed een groot aantal op jonge leeftijd.

Elisabeth werd op 19 oktober 1859 geboren en overleed op 17 augustus 1886, 6 jaar oud;
Marianne werd op 12 mei 1861 geboren en overleed op 23 september 1884, 23 jaar oud;
Samuel werd op 14 juni 1862 geboren en overleed op 5 juni 1873, 10 jaar oud;
Estella werd op 6 september 1863 geboren en overleed op 2 oktober 1863, 0 jaar oud;
Bella werd op 4 april 1865 geboren en overleed op 7 september 1900, 35 jaar oud;
Sara werd op 3 januari 1867 geboren en overleed op 31 juli 1886, 19 jaar oud;
Raphael werd op 7 oktober 1868 geboren. Hij werd diamantslijper en woonde op de Weesperstraat 5. Hij trouwde op 29 maart 1911 met Theodora Heertje. Theodora werd in Amsterdam geboren op 27 september 1871. Raphael en Theodora werden op 16 april 1943 in Sobibor vermoord. Raphael en Theodora kregen op 3 oktober 1911 een zoon, Meier Samuel. Hun zoon overleed datzelfde jaar, op 24 oktober, en werd op Zeeburg begraven;
Nathan werd in november 1870 geboren en overleed op 14 april 1872, een jaar oud;
Sophia werd op 5 december 1873 geboren en trouwde op 14 december 1898 met Phillipus Vreedenburg (Harlingen, 1866 – Amsterdam, 18 juni 1921). Ze woonden op de Kloveniersburgwal 10. Sophia werd op 25 mei 1943 in Sobibor vermoord.

Het tiende en laatste kind was Samuel Gaïm. Hij werd geboren op 17 oktober 1877 en hij woonde tot 18 oktober 1895 in het weeshuis aan de Zwanenburgerstraat 20, dus tot de dag nadat hij 21 jaar oud werd. Zijn vader leefde nog een groot gedeelte van die periode, behalve de laatste drie jaar. Zijn moeder leefde nog toen hij het weeshuis verliet. Nu woonden niet alleen wezen in het weeshuis, ook kinderen waarvan de ouders niet (meer) voor ze konden zorgen. Dat feit kon verschillende achtergronden hebben, zowel een financiële achtergrond, een fysieke- of een psychische achtergrond.

De rechtspraak
Samuel was een begaafd jurist. In 1903 promoveerde hij cum laude tot Docter in de Rechtswetenschap met het proefschrift over schuldoverneming. Verder levert hij diverse commentaren die ook tegenwoordig nog gebruikt worden, zoals over arbeidscontracten en de ontslagvergoeding. Over het persoonlijke leven van Samuel en Anna kon niets worden achterhaald.

 

bron:
www.joodsmonument.nl, geboorte en sterfdatum
www.heemraadsingel.nl, woonplaats
www.dutchjewry.org, over de familie
www.holocaust.cz over de deportatiedata
www.jhm.nl informatie over promotie Samuel

illustratie
Zwanenburgerstraat 20, voor de afbraak van de buurt (Waterlooplein) na de 2e Wereldoorlog, november 1954. Collectie Archief van de Dienst Ruimtelijke Ordening en rechtsvoorganger: foto’s, Stadsarchief Amsterdam beeldbank 010009004137

gepubliceerd:
28 februari 2016

laatst bijgewerkt:
17b februari 2022