Ruben Kalker en Elisabeth den Hartogh

Ze werden ook genoemd als directeursechtpaar in een artikel over het Nederlandsch- Israëlietisch Weeshuis aan de Mathenesserlaan 208 in Rotterdam. Kalker en Den Hartogh volgden het echtpaar Kiek op.

Ruben Kalker (Geertruidenberg, – Auschwitz, ) en zijn echtgenote Elisabeth den Hartogh (Heerjansdam, – Auschwitz, ) waren bijna een kwam eeuw directeur van het weeshuis. Ze hadden zelf geen kinderen.

Op 1 september 1930 volgde er in het Weekblad voor Israëlietische Huisgezinnen een aankondiging dat het gezin Kalker verhuisde naar de Aleidisstraat 77a. Ze waren toen ruim 23 jaar het directeursechtpaar van de instelling geweest. Bij hun vertrek besteedde het Weekblad voor Israëlietische Huisgezinnen van 5 september 1930 uitgebreid aandacht aan het afscheid. Onder meer het beleid en de tact van het echtpaar werd geroemd. De dag van het afscheid was 31 augustus 1930. In de conversatiezaal van het weeshuis waren de regenten en regentessen bijeen gekomen met de opperrabbijn en mevrouw Davids, de oud-voorzitter Mr. Dr. M. Polak, familieleden, personeel en bewoners van het weeshuis. De toespraken waren niets dan lof en er werd gememoreerd dat de Kalkers één waren met het weeshuis. Het oudste pleegkind was B. van Amerongen en ook zij sprak een dankwoord. Ook aanwezig waren de heer en mevrouw Duque die de positie overnamen.

Martha Velleman
Ruben en Elisabeth hadden een pleegdochter, Martha Velleman, waar ze voor zorgden tot haar overlijden op 30 januari 1924. Of Martha onder hun persoonlijke zorg stond, of dat Martha een van de kinderen in het weeshuis was, is niet bekend.
Waarschijnlijk ging het om Matje Velleman (Rotterdam, 26 november 1916 – Rotterdam, 20 januari 1924), dochter van pianist Isaac Joseph Velleman (Rotterdam, 27 maart 1886)  en Betje van Dam (Rotterdam, 12 november 1887) en zij had de volgende zussen: Johanna Pieternella (Rotterdam,  18 april 1910) en Lea (Rotterdam, 5 januari 1913 – Auschwitz, 23 augustus 1942). Waarschijnlijk woonde Matje in het weeshuis omdat haar vader in 1916 werd opgenomen in Maasoord, de psychiatrische instelling in Poortugaal. Als ze zorg voor een kind in een gezin te zwaar was, vanwege allerlei omstandigheden, was een (tijdelijke) opname in het weeshuis een mogelijkheid.

Ruben en Elisabeth woonden tot hun deportatie op de Aleidisstraat. Op 14 oktober 1942 werden ze in Westerbork geregistreerd, op 16 oktober 1942 werden ze vanuit Westerbork gedeporteerd naar Auschwitz, waar ze na aankomst werden vermoord.

 

 

bron:
Ruben Kalker, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 611.
Velleman, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen. 1 februari 1924. Geraadpleegd op Delpher op 21-08-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005423005:00001.
Isaac Joseph Velleman, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-487.
verhuizing, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen. 29 augustus 1930. Geraadpleegd op Delpher op 21-08-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005426035:00001.
Ruben Kalker, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-229.
Afscheid. Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen. 5 september 1930. Geraadpleegd op Delpher op 21-08-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005426036:00001.
Benoeming, “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 24-04-1907, p. 19. Geraadpleegd op Delpher op 22-08-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164574:mpeg21:p019.
Ruben Kalker, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130315170 (Ruben KALKER).

illustratie:
Velleman, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen. 1 februari 1924. Geraadpleegd op Delpher op 21-08-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005423005:00001.
Benoeming, “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 24-04-1907, p. 19. Geraadpleegd op Delpher op 22-08-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164574:mpeg21:p019.

gepubliceerd:
21 augustus 2023

laatst bijgewerkt:
22 augustus 2023