Pompenburgsingel

Stadsarchief Rotterdam, beeld en geluid, PBK-5773 Pompenburgsingel met een sluisje en een hoge brug, die de verbinding vormde van de binnenstad (rechts) met het zogenaamde Couwenburgseiland, een driehoekig gebied, begrensd door de stadsvest, de Rotte en de Karnemelkshaven. Op de achtergrond de Bosjeskerk aan het Boschje. 1900. Prentbriefkaarten verzameld door het Stadsarchief Rotterdam, toegangsnummer 4029.

In 1837 en in latere jaren gold de naam Pompenburg voor een blok huizen. Toen in 1905 de stadsvest ter hoogte van het Pompenburg was gedempt werd de hierdoor ontstane brede weg Pompenburgsingel genoemd. De naam Pompenburg werd in 1949 gegeven aan de weg die ter hoogte van de vroegere Pompenburgsingel is aangelegd.

De Pompenburgsingel was oorspronkelijk het water dat zich tussen de stad en het zogenaamde Couwenburghseiland voor de noordelijke stadsmuur bevond. De naam is bekend sinds 1589, toen hier de vestingtoren Pompenburg werd gebouwd.

In 1923 bouwde Abraham Tuschinski hier het Grand Theatre Pompenburg, een bekende bioscoop, die tijdens het bombardement werd verwoest. In 1940 was men bezig de Delftsche Poort vanwege ingrijpende verkeersmaatregelen te verplaatsen naar de Pompenburg toen hij bij het Duitse bombardement zo sterk werd beschadigd dat herbouw geen zin meer had. De Pompenburgsingel werd na het bombardement van Rotterdam in 1940 gedempt met een gedeelte van het puin van de verwoeste stad.

Pompenburgsingel 4 – Emmy van Dijk
Emmy (Emalia) van Vliet (Rotterdam, – Auschwitz, ) verloofde zich in februari 1929 met accountant Maurits van Vliet (Amsterdam, – Rotterdam, ). Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, vanaf 20 augustus 1941, woonden ze op de Burgemeester Meineszlaan 41b in Rotterdam.

Pompenburgsingel 6 – dameskapsalon Au Figaro
Deze dameskapsalon was hier in 1936 gevestigd en adverteerde in het Weekblad voor Israëlietische Huisgezinnen.

Pompenburgsingel 7 – Cabaret La Gaité
Op 29 maart 1928 werd hier onder leiding van J. D. Meijer door de afdeling Rotterdam van de Nederlandse Zionistenbond een Poerimbal georganiseerd.

Pompenburgsingel 9 – Grand Theatre Pompenburg
Op dit adres was het Grand Theatre Pompenburg gevestigd.

Pompenburgsingel 11a – Sophie Cohen
Kookster Sophie Cohen (Arnhem, 26 september 1909 – Rotterdam, 24 mei 1940) werd 10 dagen na het bombardement op Rotterdam, op 24 mei 1940, dood aangetroffen op de Pompenburgsingel 11a waar zij inwonend was. Sophie was een dochter van Philip Cohen en Johanna Goudsmid.

Pompenburgsingel 12a – Jacob van Gich
De papierhandel van Jacob van Gich was hier in 1913 gevestigd en de tweede vestiging van op de 2e Lombardstraat 8f. Jacob van Gich (Rotterdam, 3 december 1880 – Rotterdam, 21 november 1959) was gehuwd met Catharina Maria Dollee (Rotterdam, 5 maart 1883 – Rotterdam, 24 december 1950) en zij woonden eerst op dit adres en later op 14b.

Pompenburgsingel 12a – Belia Gazan
Vanaf augustus 1928 tot januari 1936 woonde hier het gezin van Belia Gazan (Middelharnis, 9 december 1851 – Rotterdam, ) en Simon de Haas (Sommelsdijk, 14 februari 1859 – Rotterdam, ). Belia werd op 9 december 1931 80 jaar oud. Belia en Simon hadden de volgende kinderen: Jacob Simon (Middelharnis, 25 juni 1885), Salomon (Middelharnis, 10 juli 1886), Ephraïm (Middelharnis, 28 november 1887), David (Middelharnis, 1 december 1889), Aron Izaak (Middelharnis, 8 december 1890) en Willem (Rotterdam, 13 oktober 1896).

Pompenburgsingel 14a – gezin Van Handel
Voor de oorlog heeft hier het gezin Van Handel gewoond voor zij vertrokken naar het Ungerplein.

Pompenburgsingel 16 – Elisabeth van Handel – David
Elisabeth David (Rotterdam, 7 februari 1863) overleed hier op 31 januari 1938. Elisabeth was de echtgenote van Salomon van Handel (Rotterdam, – Auschwitz, ) en zij hadden de volgende kinderen: Rosetta (Rotterdam, 30 oktober 1888), Hendrika (Rotterdam, 30 oktober 1888), Machiel (Rotterdam, 6 januari 1890) en Hartog (Rotterdam, – Auschwitz, ).

Pompenburgsingel 25 – Boekhandel Berkelouw
Hartog Carel Berkelouw (Rotterdam, – Auschwitz, ) had hier in 1927 zijn boekhandel en antiquariaat gevestigd. Rond 1932 voerde zijn zoon boekhouder Carel Berkelouw (Rotterdam, – Auschwitz, ) vanaf dit adres de administratie van (het tijdschrift van) de Joodse Rotterdamse sportvereniging Zaoth. Hartog was gehuwd met Henriëtte Engelsman (Amsterdam, – Auschwitz, ). Andere kinderen in dit gezin waren Sientje (Rotterdam, – Auschwitz, ), Hendrika (Rotterdam, – Auschwitz, ), Cornelia (Rotterdam, 4 juni 1900), Levie (Rotterdam, 30 januari 1902), Elizabeth (Rotterdam, – Parijs, ) en Isidoor (Rotterdam, 17 april 1913). In het begin van de bezetting woonden Hartog en Henriëtte op de Veurnsestraat 16 in Scheveningen. Isidoor overleefde de oorlog en emigreerde na de oorlog naar Sydney en zette de familietraditie, antiquariaat en boekhandel, voort.

 

bron:
Stadsarchief Rotterdam, straatnamendatabase (geraadpleegd 27 februari 2022).
Van Gich, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 44, 1913, no 40, 01-10-1913. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005419091:00001.
Maurits van Vliet, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-508.
Emmy van Dijk, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 60, 1929, no 6, 08-02-1929. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005425110:00001.
Belia Gazan, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 62, 1931, no 49, 04-12-1931. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005426101:00001
Stadsarchief Rotterdam, Belia Gazan, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-169.
Au Figaro, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 37, 1936, no 28, 10-07-1936. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005428080:00001
Elisabeth David, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 59, 1938, no 5, 04-02-1938. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005429058:00001
Berkelouw, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-09-1927, p. 20. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857990:mpeg21:p020.
Stadsarchief Rotterdam, Jacob van Gich, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-149.
Gaite, De joodsche wachter; halfmaandelijksch orgaan voor Groot-Nederlands jodendom, jrg 24, 1928, no 11, 16-03-1928. Geraadpleegd op Delpher op 24-09-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005441063:00001.
Zaoth-revue; orgaan de Rotterdamsche Sportvereeniging “Zaoth”, jrg 1, 1932, no 1, 1932. Geraadpleegd op Delpher op 24-09-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005827001:00001.
Hartog Carel Berkelouw, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-031.
Grand Theatre Pompenburg, Stadsarchief Rotterdam, adresboeken, 3023-70. Adresboeken Rotterdam, 1926; p. 189. Gemeentebestuur en instellingen.

 

illustratie:
Emmy van Dijk, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 60, 1929, no 6, 08-02-1929. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005425110:00001.
Stadsarchief Rotterdam, beeld en geluid, PBK-5773 Pompenburgsingel met een sluisje en een hoge brug, die de verbinding vormde van de binnenstad (rechts) met het zogenaamde Couwenburgseiland, een driehoekig gebied, begrensd door de stadsvest, de Rotte en de Karnemelkshaven. Op de achtergrond de Bosjeskerk aan het Boschje. 1900. Prentbriefkaarten verzameld door het Stadsarchief Rotterdam, toegangsnummer 4029.
Belia Gazan, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 62, 1931, no 49, 04-12-1931. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005426101:00001
Berkelouw, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-09-1927, p. 20. Geraadpleegd op Delpher op 27-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857990:mpeg21:p020.
Gaite, De joodsche wachter; halfmaandelijksch orgaan voor Groot-Nederlands jodendom, jrg 24, 1928, no 11, 16-03-1928. Geraadpleegd op Delpher op 24-09-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005441063:00001.

gepubliceerd:
27 februari 2022

laatst bijgewerkt:
24 september 2022