Mathilde Henriëtte Pool (Rotterdam, – Auschwitz, ) – Tilly – was leraar aan het Joods Lyceum in Rotterdam – een door de nazi’s ingestelde school voor Joodse kinderen uit Rotterdam en omgeving; een school die na de zomervakantie van 1941 werd geopend en na een jaar de deuren sloot. Wat is het verhaal van Tilly?
Tilly werd in Rotterdam geboren als dochter van arts Meijer Pool (Rotterdam, 5 augustus 1876 – Rotterdam, 14 november 1958) en Henriette Wijnkoop (Amsterdam, 5 juni 1878 – Rotterdam, 13 september 1914). Mathilde was het oudste kind en had twee broers, Marius Joseph (Rotterdam, 21 maart 1908 – 7 november 1963), de latere advocaat, en Jozef Johan (Rotterdam, 16 juli 1909 – 25 december 1988), de latere tandarts.
Vader Meijer hertrouwde op 29 juli 1915 met Caroline Oppenheim (Rotterdam, 28 mei 1883 – Rotterdam, 19 april 1952) en kreeg met haar een dochter; Anna Tobia (Rotterdam, 23 oktober 1916 – Amsterdam, 28 juli 1996). Caroline was voor de oorlog bestuurslid van de Israëlietische Gezondheidskolonie. Zij had – vanwege haar functie in het onderwijs en als verpleegster, een Sperre.
In 1903 werden Meijer en Henriette ingeschreven in Rotterdam en zij woonden toen op de Hugo de Grootstraat 119 (later 141b en daarna 146). Op 17 augustus 1940 verhuisden Meijer en Caroline naar de Boezemsingel 63a. Marius woonde ten tijde van de oorlog op de Statenweg 49b, Jozef op de ’s Gravendijkwal 43.
Vanaf 1926 woonde Tilly in Amsterdam, onder andere op de Watteaustraat 8-2, de Obrechtstraat 67-3 en de Jan van Nassaustraat 38. Ten tijde van de oorlog woonde ze op de Stevinstraat 273 in Scheveningen. Mathilde gaf Engels en letterkunde en heeft enkele maanden op het Joodsch Lyceum in Rotterdam gewerkt.
Ze dook onder in Amsterdam. In september 1943 werd ze ontdekt en naar Westerbork gestuurd, waar ze op 18 september 1943 geregistreerd werd als strafgeval (vanwege de onderduik). Ze kwam in Barak 67 terecht en drie dagen later, op 21 september, ging Tilly als strafgeval op transport en werd bij aankomst in Auschwitz op 24 september 1943 vermoord.
bron:
Stadsarchief Rotterdam, Meijer Pool, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-378, pagina 403466.
Westerborkportretten, Mathilde Henriëtte Pool via https://westerborkportretten.nl/westerborkportretten/mathilde-henriette-pool (geraadpleegd 20 juni 2021)
Kaart Joodse Raad Mathilde H. Pool via Arolsen Archives, 130356912
Kaart Joodse Raad Meijer Pool via Arolsen Archives, 130356921
Kaart Joodse Raad Caroline Pool – Oppenheim via Arolsen Archives, 130356847
Kaart Joodse Raad Marius J. Pool via Arolsen Archives, 130356909
Kaart Joodse Raad Jozef J. Pool via Arolsen Archives, 130356895
Stadsarchief Amsterdam, Mathilde Henriëtte Pool, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 645
dagmeisje, Het Joodsche weekblad; uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam, jrg 1, 1941, no 37, 19-12-1941. Geraadpleegd op Delpher op 09-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA16:020994037:00001
illustratie:
dagmeisje, Het Joodsche weekblad; uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam, jrg 1, 1941, no 37, 19-12-1941. Geraadpleegd op Delpher op 09-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA16:020994037:00001
gepubliceerd:
20 juni 2021
laatst bijgewerkt:
11 december 2022