Sjabbat
Deze feestdag wordt elke week gevierd, vanaf vrijdagavond wanneer het donker wordt tot zaterdagavond wanneer het donker is, ongeveer 25 uur later. Tijdens de Sjabbat mag er geen arbeid worden verricht omdat, volgens de Thora, God op deze dag uitrustte van de schepping van de aarde. Hoe deze dag gevierd wordt is afhankelijk van hoe “zwaar” men gelooft. Orthodoxe Joden vieren de Sjabbat heel anders dan liberale.
Orthodoxe sjabbat
Er zijn aardig wat dingen die orthodoxe Joden tijdens sjabbat niet mogen en niet doen. Dit is bijvoorbeeld het aansteken of doven van vuur, het bedienen van elektriciteit (inclusief lichtknopjes), het wassen van kleding, het dragen van welk voorwerp dan ook in de handen of in de zakken van de kleding in een gebied zonder eroev, of het aanraken van geld of andere voorwerpen waarvan het gebruik op sjabbat verboden is. Daarnaast is het maken van havdala en kiddoesj en het vermijden van melacha belangrijk. Wat dat is, is te vinden via de links.
Liberale sjabbat
De liberale sjabbat is wat soepeler opgezet. Op vrijdagavond is er een sjabbat-maaltijd en daarna een dienst in de synagoge, die ca. een uur duurt. Veel liberale Joden laten de dienst van zaterdagochtend, die 2 tot 3 uur duurt, vervallen; maar men hoeft deze dienst niet geheel bij te wonen – men kan ook later binnenkomen. De vrijdagavonddienst is dan ook de enige wekelijkse dienst voor veel liberaal-Joodse gemeenteleden houden, in tegenstelling tot orthodoxe gemeenten die 22 diensten per week hebben. Liberale Joden gaan anders om met werk-onthouding op Sjabbat. Je moet natuurlijk geen betaald werk doen op Sjabbat, maar auto-rijden of iets dragen wordt op zich niet als werk gezien. De meeste Liberale Joden rijden dan ook naar de synagoge. In Liberale gemeenten wordt de Sjabbat niet heel veel anders gevierd dan in Traditionele. Omdat niet alle leden meer thuis Sjabbat vieren is er vaak een maaltijd op vrijdagavond, aansluitend aan de dienst. Vrouwen en mannen zitten door elkaar. In de meeste Liberale synagogen kunnen vrouwen dezelfde taken vervullen als mannen. Omdat er, naast het traditionele Hebreeuws, ook Nederlands wordt gebruikt, is de dienst voor mensen met minder kennis van de gebruiken, makkelijker te volgen.
Dit wordt maandelijks gevierd en het betekent Hoofd van de Maand. Het wordt op nieuwe maan gevierd en dat is wanneer de maan niet te zien is. Tijdens het feest worden er een aantal speciale psalmen opgezet (hallel).
De andere feestdagen hebben hun datum binnen de Joodse kalender. Deze kalender is gebaseerd op de maan en niet zoals de christelijke kalender op de zon. Wij noemen een jaar de periode die de zon nodig heeft om op hetzelfde punt te komen, en de Joodse en niet Joodse kalender lopen dus niet hetzelfde.
We zullen deze feestdagen dus noemen in de Joodse maand dat ze gehouden worden.
Tishrei (oktober/november)
1-2 Rosj Hasjanah (Hoofd van het jaar). Twee dagen van inkeer en gebed, in de Synagoge wordt op de Sjofar geblazen.
1-10 Aseret Jemei Tesjoeva – de Tien Dagen van Inkeer. Tien dagen van extra gebeden, tasjliech, verzoening met familie en vrienden en uiteindelijk met G’d, die aanvangen met Rosj Hasjana en eindigen met Jom Kippoer.
10 Jom Kippoer – Grote Verzoendag. Vastendag om tot inkeer te komen. In de synagoge wordt op de sjofar (ramshoorn) geblazen. Hoe dat klinkt kan je via het filmpje onder horen.
15-21 Soekot – Loofhuttenfeest. Herinnering aan de tijd dat de Israëlieten in de woestijn in hutten leefden. Dit feest duurt zeven dagen. In de eigen tuin wordt een soeka ( loofhut ) gebouwd, waarin wordt gegeten en soms ook geslapen.
22 Sjemini Atseret – Slotfeest. Afsluiting van Soekot.
22-23 Simchat Thora – Vreugde van de Wet. Feest van de Thora, begin van een nieuwe cyclus Thoralezen.
geen
Kislev (november/december)
25 – 30 Chanoeka (feest van het licht) – Feest van de herinwijding van de Tempel.
Sjewat (december/januari)
15 Toe Bisjwat – het nieuwe jaar van de bomen, ook vaak een boomplantdag.
Adar (februari/maart)
14 Taanit Ester – Vastendag die aan Poerim vooraf gaat.
15 Poeriem (lotenfeest) – Feest over de slimme koningin Esther. Kinderen verkleden zich en er worden hamansoren gegeten.
Nisan (maart/april)
15-22 Pesach – Herinnering aan de uittocht uit Egypte en de bevrijding van de slavernij. Als symbool voor de haastige uittocht worden matzes (ongerezen brood) gegeten.
Ijar (april/mei)
18 Lag BaOmer
Sivan (mei/juni)
6-7 Sjawoe’ot (Wekenfeest) – Herinnert aan de Thora die aan Mozes werd gegeven op de berg Sinaï.
Tammoez (juni/juil)
17 – Vastendag, begin van de drie weken van rouw die eindigen met Tisja Beav.
Av (juli/augustus)
9 Tisja Beav (de 9e van de maand Av) – Herdenking van de verwoesting van de 1e en de 2e Tempel.
Elloel (augustus/september)
geen
gepubliceerd:
27 februari 2016
laatst bijgewerkt:
22 april 2024