Als er iemand talentvol was, was het Jeanne Amalia Bles wel. Ze was kinderarts, had het artsendiploma en sprak Frans, Duits, Engels, Noors, Deens, Zweeds, Italiaans, Spaans en Portugees. Dat meldt haar kaart bij de Joodse Raad. Jeanne woonde op het Ungerplein 2 in Rotterdam en ook zijn nog twee andere adressen opgenomen op deze kaart – de Euterpestraat 71 in Amsterdam en het Afrikanerplein 71 in Rotterdam. Wie was Jeanne?
Jeanne was een dochter van winkelier in mode-artikelen Abraham Meijer Bles (Den Haag, 11 maart 1841 – Rotterdam, 7 oktober 1920) en Sophia Bosman (Rotterdam, 17 juli 1848 – Rotterdam, 13 december 1898). Ze werd in Rotterdam geboren op 21 mei 1875 en had een oudere broer Emile (Rotterdam, 7 maart 1872) en zus Anna Antoinette (Rotterdam, 12 november 1873) en een jongere zus Eugenie (Rotterdam, 17 april 1877) en jongere broers William (Rotterdam, 25 april 1879), Martinus (Rotterdam, 14 februari 1881), Bernard (Rotterdam, 31 juli 1882), Adolf (Rotterdam, 8 september 1883).
Een advertentie van wat vermoedelijk een zaak van vader is, werd gevonden in een krant uit 1881. E. Bles was een speciaalzaak in uitzetten en baby-uitzetten en was gevestigd op de Hoogstraat 23. Daar blijft de zaak lang gevestigd totdat in 1895 sprake is van Bles & Co op de Hoogstraat 321. Dit adres komt overeen met het adres op de gezinskaart waarop is aangegeven dat het gezin na dit adres op de Avenue Concordia 103, Nieuwehaven 45 en Kruiskade 126 woonde. De zaak zat in 1924 nog op de Hoogstraat 321. Vader Abraham is dan al vier jaar overleden en het lijkt erop dat de familie toen de onderneming beëindigde.
Jeanne slaagde in 1900 voor het eerste deel van het artsen-examen aan de Universiteit van Amsterdam. In 1901 werd Jeanne bevorderd tot arts. Ze werd de eerste vrouwelijke assistente in de geschiedenis van het Coolsingel-ziekenhuis.
Jeanne specialiseerde zich en werd in 1904 kinderarts. 
In 1917 gaf Jeanne in een advertentie aan dat ze naar de Kruiskade 126 verhuisde.
Jeanne werd een bekende verschijning in de medische wereld in Rotterdam, maar ook bij de Rotterdammers. Ze verscheen regelmatig in de krant wanneer ze medische hulp verleende. In 1904 probeerde ze de kelner van Tivoli, Karel Verwoert, die voor een tram ter aarde stortte, te redden toen hij ‘het vegetariërsrestaurant Futura Nobis’ werd binnengedragen. Jeanne kon niets voor Karel, die een hartstilstand had, doen maar van het voorval werd uitgebreid verslag gedaan in het Rotterdamsch Nieuwsblad. Soortgelijke voorvallen waarbij Jeanne assistentie verleende, verschenen vaker in de pers.
In 1904 stelde Jeanne zich bereid om de baker-cursus voor ‘Het Groene Kruis’ te verzorgen en in 1905 hield Jeanne een voordracht over ‘de opleiding der moeder tot de verzorgster van haar kind’ bij de Vereeniging ter Behartiging van de Belangen der Vrouw. Jeanne werkte in 1906 bij de polikliniek op de Noordsingel 69 en hield er spreekuur voor ‘minvermogenden’. Het werk bij een polikliniek deed Jeanne vaker, in 1923 werkte ze bij Polikliniek Kralingen op de Weteringstraat 13.
Rond 1911 bracht Jeanne in het Sophia Kinderziekenhuis aan de Westersingel de zuigelingenzorg tot ontwikkeling. Op het gebied van de zuigelingenzorg zette Jeanne zich bijzonder in, zo was ze ook een medeoprichtster van de Vereniging tot Bescherming van Zuigelingen. Verder was Jeanne redactielid van het Monatschrift fuer Kinderheilkunde. In 1931 gaf ze leiding aan het consultatiebureau voor zuigelingen in Overschie, het vijftigste bureau wat toen werd geopend in Nederland.
In juni 1929 was ze een van de aanwezigen bij de begrafenis van Dina Sanson, in 1936 bij arts Van Dusseldorp, directrice van het Juliana Kinderziekenhuis te Den Haag.
Oorlog
Tijdens de oorlog deed Jeanne een aanvraag om op de ‘Barneveld-lijst’ te komen, een lijst van Joden met een bijzondere maatschappelijke positie en belang voor de Nederlandse samenleving die door een plaats op de lijst voorlopig niet ‘voor werk naar het Oosten’ moesten. Deze aanvraag werd afgewezen.
Op 20 juni 1943 werd Jeanne ingeschreven in Kamp Westerbork. Tot 15 februari 1944 bleef ze daar en op die datum werd ze gedeporteerd naar Bergen-Belsen waar ze op 27 maart 1945 omkwam.
Eerbetoon
In het Erasmus MC is op 13 juli 2022 een tentoonstelling geopend over de 226 Joodse artsen en geneeskundestudenten die de nazivervolging niet overleefden. Deze tentoonstelling is een rondreizende tentoonstelling en is in de binnentuin van het Erasmus MC tot het einde van juli 2022 te zien.
bron:
Hoogstraat 23, Advertentie. “Het vaderland”. ‘s-Gravenhage; ‘s-Gravenhage, 25-05-1881. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:001436121:mpeg21:p00002
Hoogstraat 321, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 05-01-1895, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010167136:mpeg21:p004
Stadsnieuws.. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 29-12-1924, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010495236:mpeg21:p009
Jeanne Bles, Advertentie. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 10-05-1917, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010035475:mpeg21:p006
Stadsarchief Rotterdam, Abraham Meijer Bles, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-038.
overlijden Abraham Meijer Bles, Familiebericht. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 07-10-1920, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010025090:mpeg21:p011
Eerste deel examen, Laatste Berichten.. “Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage”. ‘s-Gravenhage, 17-02-1900, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000907094:mpeg21:p00008
Bevordering Arts, “Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage”. ‘s-Gravenhage, 16-03-1901, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000910141:mpeg21:p00006
Kinderarts, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 07-04-1904, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010178647:mpeg21:p004
Karel Verwoert, Stadsnieuws.. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 20-09-1904, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010213445:mpeg21:p001
baker-cursus, Stadsnieuws.. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 03-11-1904, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010213482:mpeg21:p005
Database Joods Biografisch Woordenboek, Bles, Jeanne Amalia 1875 – 1944 via http://www.jodeninnederland.nl/id/P-2005
polikliniek, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 12-01-1906, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010213691:mpeg21:p004
ROTTERDAM. Begrafenis Dina Sanson.. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 03-06-1929, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 28-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010030300:mpeg21:p001
vijftigste bureau, ROTTERDAM. Z. H. VEREENIGING HET GROENE KRUIS.. “De Maasbode”. Rotterdam, 28-02-1931. Geraadpleegd op Delpher op 28-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000198083:mpeg21:p011
LAATSTE BERICHTEN Begrafenis arts van Dusseldorp. “Het Vaderland : staat- en letterkundig nieuwsblad”. ‘s-Gravenhage, 26-10-1936, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 28-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010016867:mpeg21:p007
kaart Joodse Raad Jeanne A. Bles, via Arolsen Archives, 130260669
illustratie:
Hoogstraat 23, Advertentie. “Het vaderland”. ‘s-Gravenhage; ‘s-Gravenhage, 25-05-1881. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:001436121:mpeg21:p00002
Hoogstraat 321, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 05-01-1895, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010167136:mpeg21:p004
Jeanne Bles, Advertentie. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 10-05-1917, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010035475:mpeg21:p006
gepubliceerd:
28 september 2021
laatst bijgewerkt:
14 juli 2022