Jacob van Gelderen werd op 24 februari 1888 geboren in Schiedam en vermoord in Auschwitz op 15 oktober 1944. Hij was eerst getrouwd met Sientje (Cilie) Boas (Rotterdam, 3 september 1888 – Hilversum, 2 maart 1966), een huwelijk dat op 20 augustus 1915 in een echtscheiding eindigde en huwde op 1 augustus 1918 met Betje Cats (Gouda, 16 september 1887). Betje werd gelijk met haar man vermoord in Auschwitz.
Jacob (Jacques) was architect te Rotterdam en was van groot belang voor gebouwen van de Joodse gemeenschap.
Zo ontwierp hij onder andere het interieur van de de chewresjoel Beth Tephilla Hamerkaz in 1937 en ook de ingrijpende verbouwing van de synagoge aan de Botersloot van 1938/1939, waarbij deze sjoel werd uitgebreid met een administratiegebouw. Daarnaast was hij vennoot bij de Wester Bioscoop (wb-theater) aan de Nieuwe Binnenweg 326, een theater dat hij ook ontwierp. Het Pompenburgtheater en bioscoop Victoria aan de Bergweg waren eveneens van zijn hand, en ook de villa aan de Westzeedijk van de Vereniging Montefiore. Ook buiten Rotterdam ontwierp Van Gelderen, zoals plannen die er in 1921 bestonden voor de dierentuin in Den Haag.
Volgens het Rotterdamsch Nieuwsblad was het bij de opening op 21 november 1919 met een zaalcapaciteit van circa 1400 stoelen de grootste bioscoop van Nederland. In de plannen voor dit theater die in het Rotterdamsch Nieuwsblad verschenen was er in eerste instantie sprake van een theater met 2000 zitplaatsen.
In de tweede helft van de jaren twintig zet Jacob zich ook in als spreker waarbij hij met zijn voordrachten wees op het belang van vakopleidingen voor de Joodse jeugd.
Jacob woonde met Sientje op de Essenburgsingel 18a (later 20b). Na het trouwen met Betje verhuisden zij naar de Schiekade 191. Jacob werd op 12 augustus 1942 door de Sicherheitspolizei in Hillegersberg gearresteerd. Op 5 september werd hij doorgestuurd naar Westerbork.
bron:
Nieuwe Schiedamsche Courant | 1888 | 28 februari 1888 | pagina 4
Stadsarchief Rotterdam, Jacob van Gelderen, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3486
Stadsarchief Rotterdam, Jacob van Gelderen, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-145, pagina 152381
Nieuw theater.”Rotterdamsch nieuwsblad”.Rotterdam,21-03-1919, p. 7.Geraadpleegd op Delpher op 06-06-2021,http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010995677:mpeg21:p007
Haags Gemeentearchief te Den Haag, BS Huwelijk, Ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente ‘s-Gravenhage, ‘s-Gravenhage, archief 335-01, inventarisnummer 859, 20-08-1915, Huwelijksakten Den Haag, aktenummer A623
‘s-GRAVENHAGE. DE DIERENTUIN.”De Maasbode”.Rotterdam,14-05-1921.Geraadpleegd op Delpher op 06-06-2021,http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000191986:mpeg21:p005
‘s-GRAVENHAGE. DE DIERENTUIN.”De Maasbode”.Rotterdam,14-05-1921.Geraadpleegd op Delpher op 06-06-2021,http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000191986:mpeg21:p005
Vakopleidingen.”Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”.Amsterdam,05-11-1926, p. 12.Geraadpleegd op Delpher op 06-06-2021,http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000585087:mpeg21:p00012
Vereeniging „Montefiore”.”Rotterdamsch nieuwsblad”.Rotterdam,10-11-1927, p. 1.Geraadpleegd op Delpher op 06-06-2021,http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010514140:mpeg21:p005
illustratie:
Nieuwe Schiedamsche Courant | 1888 | 28 februari 1888 | pagina 4
gepubliceerd:
2 maart 2016
laatst bijgewerkt:
28 oktober 2021