fotografie Strauss

Fotografie Strauss was gevestigd op de Hoogstraat 375 te Rotterdam. Deze fotozaak werd geleid door het echtpaar Nathan Strauss (Steele, bij Essen, 24 april 1863 – Den Haag, 17 maart 1925) (foto links man met snor) en Amalie Oppenheimer (Essen, 2 maart 1871 – 1933) (kleine foto  vrouw rechts) die uit het Duitse Königssteele vertrokken waren in het begin van de twintigste eeuw vanwege het groeiende antisemitisme.

Volgens de gezinskaart in het archief kwam Nathan op 12 juli 1904 in Rotterdam aan en werd de eerste vestiging van de zaak in het gebouw De Galerij aan de Korte Hoogstraat 1^b gevestigd. In 1914 vestigden ze zich op de Hoogstraat 375 en de nieuwe zaak werd met advertenties in de dagbladen begeleid.

Nathan en Amalie kregen, toen ze nog in Duitsland woonden, drie kinderen, te weten Herta (Steele, 13 februari 1893), Alice (Königssteele, 28 mei 1896 – Auschwitz, 10 september 1943) en Richard (Steele, 1 september 1900 – Rotterdam, 3 december 1955).
Ook Richard ging in de zaak en werd genoemd in de adresboeken van Rotterdam als fotograaf. In juni 1923 verhuisden Nathan en Amalie naar Scheveningen en gingen daar op de Badhuisweg 18 wonen. Nog geen twee jaar later overleed Nathan op 17 maart 1925. Amalie bleef op de Badhuisweg wonen en overleed op 15 oktober 1933.

In het begin van de vorige eeuw woonde het gezin van Nathan en Amalie bij tijd en wijle weer in Duitsland en het blijkt dat in verschillende steden in Duitsland en Oostenrijk ook fotozaken van Nathan Strauss gevestigd waren, zoals op de Windmühlestrasse 8-12 in Leipzig, de Alvertplatz 12 in Plauen, de Mariahilferstrasse 12 en de Kohlmarkt 5 in Wenen. Het verhaal wil echter dat het gezin in de dertiger jaren na de machtsovername door Hitler en het groeiend antisemitisme definitief naar Nederland kwam, met als basis van het bedrijf de vestiging in Rotterdam.

Herta (Hedda; de vrouw die op de leuning zit) ging in 1916 naar Den Haag en ging daar op de Gerard Reijnstraat 32 wonen. Ze had toen een betrekking als fotografe en zij begon later een fotozaak op de Laan van Meerdervoort.
Hedda trouwde met Max Kölner, waarvan ze scheidde en ze hertrouwde op 14 februari 1928 in Den Haag met Gerardus van der Mark (Den Haag, 30 oktober 1888). Gerardus was dansleraar van beroep en overleed, negen maanden na het huwelijk, op 7 november 1928. Hij was net veertig jaar oud. Hedda heeft in de oorlog in verschillende concentratiekampen gezeten en overleefde de oorlog, maar was door haar ervaringen zwaar getraumatiseerd.

Alice (op de foto in het midden) trouwde met Josef van Biene. Zij kregen vier kinderen, waarvan een van hen Willy (Willem, Den Haag, 10 september 1931 – Auschwitz, 10 september 1943) was. Hij dook in de oorlog onder op het Westeinde in Amsterdam en een deel van zijn leven is beschreven in het boek Het Verlaten Hotel.

Richard (foto in matrozenpak) trouwde op 10 januari 1934 met de niet-Joodse Hendrika Johanna Geijs (Rotterdam, 5 april 1899 – Rotterdam, 3 juli 1975). Richard en Johanna krijgen twee kinderen, Tenne Strauss (Rotterdam, 2 maart 1935) en Christoffel Anthonie (Toon) Strauss (Oud Beijerland, 14 april 1937).

Tenne was goed bevriend met zijn neef Willy, de zoon van Alice. Hij bleef zijn leven lang zoeken naar zijn neef. Tenne overleed een aantal jaren geleden.

Richard, Hendrika, Tenne en Toon waren gedurende de oorlog ondergedoken. Richard werkte in de oorlog voor de ondergrondse en vervalste paspoorten voor Joodse onderduikers en woonde in Oud-Beijerland. Na de oorlog is de familie verhuisd naar de binnenstad van Rotterdam. Richard werkte op de Henegouwerlaan, onder andere als fotojournalist, en hij was in deze periode waarschijnlijk de stadsfotograaf van Rotterdam. Ook Tenne en Toon werkten als fotojournalisten en maakten ook portretfoto’s. Richard overleed in 3 december 1955 aan een hartstilstand. Hij werd herdacht in De Rotterdammer van 6 december 1955, een krant waar hij aan meewerkte.

De zaak
De zaak floreerde op de Hoogstraat en Richard opende een atelier in Oud Beijerland, op de Oostdijk 38. De “hoofdvestiging” aan de Hoogstraat in Rotterdam gaat verloren bij het bombardement van 14 mei 1940. Mocht u informatie hebben, deze is welkom.

verder
Het studioportret “Man met snor” van Nathan Strauss maakt deel uit van de collectie van het Rijksmuseum.

 

bron:
Voorwaarts, sociaaldemocratisch dagblad, 2 juni 1922, advertentie vergrootingen
fotozakje Strauss, met dank aan A van den Berg, 5 juli 2015
Rotterdamsch Nieuwsblad, 18 maart 1925, overlijdensadvertentie Nathan Strauss
email Carla Faro-Strauss d.d. 7 maart 2017
informatie Stoepier en gegevens oorlog en de periode erna met dank aan Carla Faro-Strauss
De heer Richard Strauss overleden, De Rotterdammer, 6 december 1955

illustratie:
Voorwaarts, sociaaldemocratisch dagblad, 2 juni 1922, advertentie vergrootingen
fotozakje Strauss, met dank aan A van den Berg, 5 juli 2015
www.sweering-elias.com, foto familie Strauss
Rotterdamsch Nieuwsblad, 18 maart 1925, overlijdensadvertentie Nathan Strauss
afbeelding achterzijde met dank aan H de Reus
Reclameposter Strauss, 1924. Ontwerper Arnold van Roesel (overleden 1947), met dank aan Remco de Geus (email 10 januari 2022).
De heer Richard Strauss overleden, De Rotterdammer, 6 december 1955

gepubliceerd:
4 maart 2016