Eva Sanders (Rotterdam, – Auschwitz, ) was een dochter van winkelier / grossier Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk Sanders (Wildervank, 8 mei 1866 – Rotterdam, 10 februari 1940) en Clara Themans (Enschede, – Auschwitz, ). Willem en Clara trouwden op 4 juli 1900 in Enschede.
Na Eva werd Bernard (Rotterdam, 25 september 1902), Bernard Comprecht (Rotterdam, 8 juni 1904 – 2 februari 1997), Helena (Leny) (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Bendix (Rotterdam, – Vianen, ) geboren. Vanaf 1926 woonde het gezin op de Schiedamsesingel, eerst op 43b, later op 91b. Voor de oorlog werd Eva lerares aan het Erasmiaans Gymnasium.
Voordat het zover was, werd Eva eerst lerares lichamelijke oefening bij het lager onderwijs in Rotterdam, was ze een tijd betrokken bij de Kralingse Schoolvereniging en werkte op de MULO. De aanstelling bij het Erasmiaans Gymnasium volgde in 1924. Ze had een druk bestaan en gaf veel les. Die aanstelling bij het Erasmiaans kon Eva behouden tot de bezetter in 1941 bepaalde dat Joodse leerkrachten niet meer bij niet-Joods onderwijs mochten werken.
Eva verloor haar werk maar ging niet bij de pakken neerzitten en samen met haar zus ging ze lesgeven, waarvoor ze in Het Joodsche Weekblad adverteerde. Ook de zus van Eva, Leny, was lerares lichamelijke opvoeding en dit vak was in die tijd bijzonder voor vrouwen. In september 1941 kon Eva beginnen op het Joods Lyceum, een door de bezetter opgerichte school voor de Joodse kinderen uit Rotterdam en omgeving. Met hun particuliere lessen gingen Eva en Leny door.
Op de Van Beuningenstraat 5, het adres waar Eva en Leny in 1942 hun lessen verzorgden, werd Eva op 22 april 1942 gearresteerd. Ze werd bijna drie maanden opgesloten, waarschijnlijk op Bureau Haagscheveer, tot ze op 16 juli naar de Strafgevangenis in Scheveningen, het ‘Oranjehotel’, werd overgebracht. Waarschijnlijk zelfs zonder eerst naar Westerbork te worden gestuurd werd ze op 28 juli doorgezonden naar Kamp Ravensbrück. Op 5 oktober 1942 werd Eva doorgestuurd naar Auschwitz. Daar werd ze op 29 oktober 1942 vermoord. Kort na de oorlog werd de overlijdensdatum vastgesteld op 31 januari 1943 – de datum in oktober komt overeen met de Sterbebücher van Auschwitz.
bron:
Stadsarchief Rotterdam, Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk Sanders, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-413, pagina 442432
Eva Sanders op Westerborkportretten via https://westerborkportretten.nl/westerborkportretten/eva-sanders (geraadpleegd 18 juni 2021)
Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 09-01-1942, p. 16. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318189:mpeg21:p016
Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 05-09-1941, p. 13. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318171:mpeg21:p013
Stadsarchief Rotterdam, Eva Sanders, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3495.
illustratie:
Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 09-01-1942, p. 16. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318189:mpeg21:p016
Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 05-09-1941, p. 13. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318171:mpeg21:p013
gepubliceerd:
18 juni 2021
laatst bijgewerkt:
18 juni 2021