Elkan (Alexander) Kosman (Rotterdam, 12 februari 1872 – Amsterdam, 9 februari 1956) was een Nederlands violist, zoon van de Rotterdamse koosjere bakker Joseph Kosman en Sophia van Straten en kleinzoon van de oppervoorzanger van Leeuwarden, naamgenoot Elkan Kosman. Elkan was getrouwd met de Britse Ida Elcock (Glasgow, 6 maart 1872 – Amsterdam, 5 maart 1855) en zij hadden drie dochters; Sophia Marcella (Glasgow, 14 januari 1898), Leonora (Glasgow, 2 april 1901 – VS, oktober 1982) en Lilian Hilda (Essen, 4 april 1907 – Amsterdam, 5 november 1986).
Elkan kreeg zijn muziekopleiding aan de Muziekschool van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst in Rotterdam. Deze studie werd gevolgd door het conservatorium in Parijs, waar hij een eerste prijs haalde voor vioolspel. Vervolgens sloot Elkan zich aan bij het orkest van Charles Lamoureux en werd concertmeester bij de opera in Parijs.
Na deze tijd in Parijs verhuisde Elkan naar Glasgow waar hij leraar aan het conservatorium werd en hij speelde vervolgens bij een aantal Engelse orkesten, waaronder het Scottish Orchestra. In 1901 was hij even in de Verenigde Staten waar hij in Philadelphia speelde en in seizoen 1901/1902 was Elkan concertmeester van het Philadelphia Orchestra van Fritz Scheel. In Schotland en Amerika was Elkan leider van een strijkkwartet dat zijn naam droeg (Kosman String Quartet).
Vanaf 1906 tot 1933 was Elkan concertmeester te Essen bij de orkesten van Hermann Abendroth (19 januari 1883 – 29 mei 1956) en Max Fiedler (Zittau, 21 december 1859 – Stockholm, 1 december 1939). In 1924 speelde hij met het Rotterdamsch Philharmonisch Orkest het vioolconcert van Mendelssohn.
Tijdens de opkomst van het nazi-regime in Duitsland werd Elkan ontslagen en zijn pensioen afgepakt. Elkan kwam met Ida in 1938 naar Nederland en werd op 4 januari 1939 ingeschreven op de Jan Luykenstraat 39hs in Amsterdam. Ze verhuisden eind januari naar de Beethovenstraat 7-2. Een jaar lang nam Elkan deel aan het Koninklijk Concertgebouworkest. Zijn loopbaan kwam daar snel tot een eind. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest hij zijn viool, een Giovanni Battista Guadagnini uit 1779, verkopen en hij wilde na die oorlog niet verder op een andere viool.
bron:
wikipedia, lemma Alexander Kosman (geraadpleegd 19 november 2021)
Stadsarchief Amsterdam, Elkan Kosman, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 458.
Vlissingen, LETTEREN EN KUNST.. “De Maasbode”. Rotterdam, 28-08-1894. Geraadpleegd op Delpher op 19-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000165885:mpeg21:p002
oppervoorzanger, KUNST.. “Leeuwarder courant”. Leeuwarden, 23-12-1895, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 19-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010592413:mpeg21:p002
Scottish Orchestra, KUNST en LETTEREN. Opera Italiana.. “Haagsche courant”. ‘s-Gravenhage, 17-01-1898. Geraadpleegd op Delpher op 19-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000123073:mpeg21:p014
Concertgebouworkest, Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 10-02-1956. Geraadpleegd op Delpher op 19-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000041252:mpeg21:p002
80 jaar, Drie uit velen in Amsterdam. “Het Parool”. Amsterdam, 09-02-1952. Geraadpleegd op Delpher op 19-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010829855:mpeg21:p002
illustratie:
Vlissingen, LETTEREN EN KUNST.. “De Maasbode”. Rotterdam, 28-08-1894. Geraadpleegd op Delpher op 19-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000165885:mpeg21:p002
80 jaar en 30 jaar, Drie uit velen in Amsterdam. “Het Parool”. Amsterdam, 09-02-1952. Geraadpleegd op Delpher op 19-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010829855:mpeg21:p002
gepubliceerd:
19 november 2021
laatst bijgewerkt:
19 juni 2024