De Eendrachtsweg is een straat in het centrum van Rotterdam tegenover de Westersingel. De oorspronkelijke bebouwing werd tussen 1870 en 1900 gebouwd en dit waren vaak villa’s. De Eendrachtsweg viel niet ten prooi aan het bombardement van 14 mei 1940 en de daarop volgende branden.
Eendrachtsweg 8-9 – N.V. J. Hornman & Zoon
In 1933 vestigde deze zaak in woninginrichting J. Hornman & Zoon zich op dit adres. De zaak had ook vestigingen in Den Haag (Zeestraat 66a en 66b) en Amsterdam (Stadhouderskade 41).
Eendrachtsweg 11a – Betje Presser – Gosschalk en Samuel Presser
Samuel Presser (Rotterdam, – Rotterdam, ) was gehuwd met Betje Gosschalk (Rotterdam, 31 oktober 1871 – Rotterdam, 14 juli 1939). Zij hadden een dochter Sara (Rotterdam, 22 april 1894), een zoon Philippus (Rotterdam, – Sobibor, ), een zoon Salomon Samuel (Rotterdam, 16 november 1897) en een dochter Hester Helene (Rotterdam, 26 september 1904).
Eendrachtsweg 13 – J. Strauss
Rond 1946 was dit het werkadres van J. Strauss. Hij kocht en verkocht oude meubels. Strauss woonde op de Claes de Vrieselaan 150.
Eendrachtweg 27a – Alfons Salikiewicz
Na het bombardement ging Alfons op dit adres inwonen.
Eendrachtsweg 29 – gezin Elzas
Dr. Mozes Elzas (Rotterdam, 7 oktober 1888 – 1982) was directeur van het Joodse Ziekenhuis op de Schietbaanlaan. Hij woonde met zijn gezin op dit adres tot eind maart 1931, waarna ze op de ‘s Gravendijkwal 66 gingen wonen. Het gezin had een strikt koosjere huishouding.
Eendrachtsweg 33a – tandartsen Albert Jappe Alberts en Marianne Linnewiel
Albert Jappe Alberts werd geboren in Arum op 5 maart 1893 en hij werd tandarts. Op 7 november 1924 trouwde hij in Arnhem met de Joodse Marianne (Jane) Linnewiel, geboren op 4 december 1901 in Arnhem. Ook Marianne was tandarts. Ze vestigden zich in november 1924 op dit adres en kregen twee kinderen, Gerrit Jan op 19 oktober 1925 (overleden Australië ca. 1990) en Annetje op 21 januari 1927 (overleden Verenigd Koninkrijk ca. 2006). Marianne overleed op 4 december 1937. Tijdens de oorlog hielp Albert onderduikers.
Eendrachtsweg 59 – Nillmij
Op dit adres was voor de oorlog een bijkantoor van de NILLMIJ gevestigd, de Nederlandsch-Indische Levensverzekering- en Lijfrente-Maatschappij.
Eendrachtsweg 67 – N.V. J. Hornman & Zoon
Deze zaak, die later op nummer 8 – 9 gevestigd was, zat hier tussen 1926 en 1932.
Eendrachtsweg 70a – gezin Geleerd
Sinds 1932 woonde op dit adres winkelier Mozes Geleerd (Amsterdam, – Auschwitz, ) en zijn echtgenote Bertha Haas (Strijen, 3 september 1890 – 1919). Mozes en Bertha waren de ouders van Elizabeth Rozetta (Rotterdam, 20 maart 1909), Jacob (Rotterdam, 1 september 1911 – Rotterdam, 26 september 1932) en Benedictus Leon (Rotterdam, 3 augustus 1914 – Rotterdam, 16 december 1998).
Op 1 september 1942 werd Mozes gearresteerd door de Sichterheitspolizei op Eendrachtsweg 7a, wat een foute registratie zou kunnen zijn en het moet dan 70a zijn. De reden die werd opgegeven was ‘begunstiging voortvluchtige Joden’ en op 3 oktober 1942 werd Mozes doorgestuurd naar Westerbork. Op 12 oktober 1942 werd Mozes op transport gestuurd naar Auschwitz, waar hij bij aankomst werd vermoord.
bron:
Stadsarchief Rotterdam gezinskaart Alberts NL-RtGAR_494-03_851-005_0004279R.jpg
“Familiebericht”. “Arnhemsche courant”. Arnhem, 1927/01/22 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000106667:mpeg21:p007
“Familiebericht”. “Arnhemsche courant”. Arnhem, 1924/11/07 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 12-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000103256:mpeg21:p007
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1921/10/14 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 12-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860177:mpeg21:p008
“EEN NIEUW MAGAZIJN.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1933/05/12 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 12-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874842:mpeg21:p006
“Advertentie Nillmij”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1940/07/05 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 12-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858239:mpeg21:p008
“Advertentie Strauss”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1946/12/20 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 12-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873391:mpeg21:p008
Stadsarchief Rotterdam, Mozes Geleerd, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten , inventarisnummer 851-145.
Stadsarchief Rotterdam, Mozes Geleerd, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3749.
Arolsen Archives, kaart Joodse Raad Mozes geleerd, referentie 1242007
overlijden Benedictus Leon Geleerd via onlinebegraafplaatsen.nl (geraadpleegd 22 januari 2022)
overlijden Jacob Geleerd via stenenarchief.nl (geraadpleegd 22 januari 2022).
Betje Gosschalk, Stadsarchief Rotterdam te Rotterdam, BS Overlijden Burgerlijke Stand Rotterdam, overlijdensakten, Rotterdam, archief 999-09, inventarisnummer 1939D, 1939, Nadere toegang op het overlijdensregister van de gemeente Rotterdam, aktenummer 1939.2978, folio d070.
Betje Presser, Stadsarchief Amsterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-381.
illustratie:
“Familiebericht”. “Arnhemsche courant”. Arnhem, 1927/01/22 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000106667:mpeg21:p007
Stadsarchief Rotterdam, beeld en geluid, PBK-7895 Eendrachtsweg, vanuit het noorden. Op de achtergrond de rooms-katholieke kerk Laurentius en Ignatius aan de Westzeedijk. 1900. Prentbriefkaarten verzameld door het Stadsarchief Rotterdam, toegangsnummer 4029
gepubliceerd:
12 november 2019
laatst bijgewerkt:
9 februari 2024