De Diergaardelaan lag ten westen van de Coolsingel en het Hofplein en liep in de richting van de Diergaarde, ongeveer op de hoogte van het huidige Weena. De straat dankte haar naam aan de in 1857 opgerichte Rotterdamsche Diergaarde.
Het was een chique straat nabij Station Delftse Poort met bijzondere winkels en kantoren. De straat was gelegen in een druk gedeelte van de stad. In dit gedeelte van de stad hadden een aantal Joodse middenstanders hun bedrijf.
Diergaardelaan 2 – Eckhart’s meubelfabriek
Dit bedrijf sponsorde in 1917 een grote fancy fair voor een Centraal Joods Gebouw in de Doelzaal.
Diergaardelaan 13 – Maison Jeannette
Jeannette van Westerborg had op dit adres haar corsettenmagazijn in 1913. In 1916 was ze gevestigd op Diergaardelaan 40a.
Diergaardelaan 19b – Van Praag
S. van Praag, pianolerares, woonde hier in 1923.
Diergaardelaan 25 – Louis Solberski
Op 25 februari 1916 overleed Louis Solberski die op dit adres woonde. Hij werd begraven op de Joodse begraafplaats aan het Toepad.
Diergaardelaan 28a – Jaap Hakkert
J. W. Hakkert, vioolmaker. Jacob Wolfgang (Jacques, Jaap) Hakkert (Rotterdam, 29 augustus 1891 – Auschwitz, 22 mei 1944) was de zoon van Philip Hakkert en hij vestigde zich in 1910 als vioolbouwer op dit adres.
Diergaardelaan 28a-b – Ph. Hakkert
Philip Hakkert jr. (Rotterdam, 27 december 1859 – Rotterdam, 9 mei 1925) opende in 1880 een bescheiden muziekwinkel in Rotterdam.
Diergaardelaan 38a – Philip Pinkhof
In 1923 woonde hier Philip Pinkhof, correspondent van dagblad “De Telegraaf”. Philip werd geboren in Den Haag op 25 december 1882 en overleed op 1 maart 1956. Zijn vader was Simon Pinkhof, zijn moeder Sara Rodrigues Nunes en hij trouwde met Hendrika David (Rotterdam, 13 februari 1888), die we beter kennen als Heintje Davids. Naast zijn journalistieke werk schreef Pinkhof onder schuilnaam Rido volledige revues.
Diergaardelaan 38a, Gecontroleerde Particuliere Nachtveiligheids Dienst
Hie was de Gecontroleerde Particuliere Nachtveiligheidsdienst (1909 – 1940) gevestigd.
Diergaardelaan 40a – Maison Jeannette
Maison Jeannette van Westerborg, corsetten.
Jeannette werd in Rotterdam geboren op 25 juni 1869 als dochter van Moses van Westerborg en Sara van Straaten. Ze was al 37 toen ze op 6 september 1906 trouwde met de dertigjarige Arnoldus Theodorus Wolff (Rotterdam, 1876). Nog geen vijf jaar later, op 1 maart 1910, werd de echtscheiding uitgesproken. Jeannette werd op 73-jarige leeftijd vermoord in Auschwitz op 21 januari 1943.
Diergaardelaan 43 – Benjamin Sanders
Benjamin Jacob Wolf Sanders (Rotterdam, 26 oktober 1891) was zoon van Jacob Isaac Sanders en Wilhelmina Wolf. Voordat hij hier woonde, woonde hij op de Gedempte Botersloot 69b. Hij trouwde in 1922 met Adele Winkelhake en ze kregen drie kinderen, Jacob Willem Rudolf, Adelheid Wilhelmina Klaartje en Wilhelmina Johanna.
Hij werd directeur van de door hem opgerichte en gerenommeerde Hoogere School voor Muziek.
verder:
Op 6 februari 1923 werd Eddy Elzas, voormalige eerste concertmeester van de Nationale Opera op deze school benoemd als leraar vioolspel.
Diergaardelaan 44 – Louis Monasch
Het geboortehuis van Louis Monasch
Diergaardelaan 44a – Poolse consulaat
In 1930 was hier het Poolse consulaat gevestigd.
Diergaardelaan 45b – Elisabeth Polak-Engers
Hier woonde in 1923 weduwe Elisabeth Polak-Engers. Elisabeth Engers werd geboren in Rotterdam op 1 april 1854. Ze trouwde op 6 juni 1882 met Adolf Polak. Adolf overleed op 8 augustus 1905. Elisabeth en Adolf kregen op 7 juli 1885 een dochter Flora. Flora was getrouwd met de Rotterdamse apotheker Hendrik Cohen (Rotterdam, 20 december 1879 – Bergen Belsen, 11 januari 1945) was voorzitter van het Rotterdamse Bureau van de Joodse Raad van Amsterdam. Flora en Hendrik woonden op de Rozenburglaan 100. Flora kwam vlak voor het einde van de oorlog, op 4 maart 1945, in Bergen-Belsen om.
Elisabeth kwam op 27 december 1943 in kamp Westerbork om en werd daar op 29 december 1943 gecremeerd. Haar as werd bijgezet op de Algemene Begraafplaats in Crooswijk.
Diergaardelaan 48c – Mauritz Eliasar Nathans
Dit was een van de adressen waar chef expediteur Mauritz Eliasar Nathans (Rotterdam, 12 juli 1845) woonde. Waarschijnlijk was hij rond 1884 secretaris van de Godsdienstschool voor Israëlietische Burgerkinderen in Rotterdam. Mauritz was gehuwd met Sara Hanna de Haaff (Rotterdam, 18 januari 1844) en zij hadden zeker drie kinderen Eliasar Maurits (Rotterdam, – Auschwitz, ), Geertruida (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Rosa (Rotterdam, – Auschwitz, ).
Diergaardelaan 50b – Van Blankenstein
Op dit adres woonde Philip van Blankenstein een tijdje. Philip was een lid van de onderwijsraad van de Nederlands-Israëlitische gemeente van Rotterdam en hij was een van de eerste röntgenologen in Nederland. Zo behandelde hij patiënten in het Israëlitisch ziekenhuis aan de Schietbaanlaan.
Diergaardelaan 56a – gezin Hamburger – Tabak
Op 24 juni 1917 werd David Hamburger kerkelijk meerderjarig (Bar Mitswah). Hij was een zoon van A. D. Hamburger en C. Tabak. Abraham Hamburger (Amsterdam, – Auschwitz, ) was gehuwd met Celina Tabak (Amsterdam, – Auschwitz, ). Zij hadden twee zoons, David Abraham (Rotterdam, 3 juni 1906) en Salomon (Rotterdam, – Auschwitz, ). In 1921 verhuisde het gezin naar het Henegouwerplein 6a. David trouwde met Jetje van Os en overleefde met haar en hun kinderen de oorlog.
Diergaardelaan 56b – Landau
De schaakmeester Samuel Landau woonde vanaf 1933 op dit adres.
Adresboek Rotterdam 1923
De Telegraaf, 7 feb 1923, aankondiging Eddy Elzas Hoogere School voor Muziek.
www.communityjoodsmonument.nl voor Elisabeth Polak Engers (geraadpleegd 27 sep 2014).
www.joodsmonument.nl voor Flora Polak en Hendrik Cohen (geraadpleegd 27 sep 2014).
www.joodsmonument.nl voor Jeannette van Westerborg (geraadpleegd 27 sep 2014).
gemeentearchief rotterdam, gezinskaart familie Hakkert.
stadsarchief Rotterdam, naamlijst voor den Telefoondienst 1913, Maison Jeannette
www.communityjoodsmonument.nl verhaal Philip van Blankenstein (geraadpleegd 28 sep 2014)
Stadsarchief Amsterdam, Abraham Hamburger, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-172, pagina 183784
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Hamburger (geraadpleegd 5 december 2020)
“Advertentie David Hamburger”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1917/06/15 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 05-12-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000569133:mpeg21:p00003
“Stadsnieuws Poolse consulaat.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1930/12/11 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 05-12-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000578102:mpeg21:p00002
Solberski, Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 22-02-1916, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 05-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010652603:mpeg21:p003
godsdienstschool, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 15, 1884, no 19, 23-05-1884. Geraadpleegd op Delpher op 20-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005400019:00001
Stadsarchief Rotterdam, Mauritz Eliasar Nathans, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-341
Hoogere school voor muziek, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 12-10-1922, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 20-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010494471:mpeg21:p007
Diergaardelaan 1896 – 1900. Collectie Stadsarchief Rotterdam beeldbank 4100_IV-54-2
advertentie Jeannette van Westerborg in Nieuwe Rotterdamse Courant 31 juli 1916
foto Jacques Hakker via genealogieonline.nl (geraadpleegd 27 sep 2014)
Hoogere school voor muziek, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 12-10-1922, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 20-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010494471:mpeg21:p007
3 maart 2016
20 augustus 2021