Leen Sanders
Leendert Josua Sanders werd geboren in Rotterdam op 11 juni 1908 als zoon van Josua Jacob Sanders en Saartje Grootkerk. Hij overleed in Rotterdam op 8 april 1992 en was toen 83 jaar oud.
Leen Sanders was een bokser in het middengewicht die voor de 2e Wereldoorlog al tal van wedstrijden op zijn naam had staan. De laatste wedstrijd die hij bokste in de oorlog verloor hij op punten.
Op 11 januari 1943 werden Leen, zijn vrouw Sellina en hun zoons Josua en David vanuit Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd. Zijn vrouw wordt daar op 30 april 1943 vermoord, 32 jaar oud, en hun zoons worden bij aankomst in Auschwitz, op 14 januari 1943 vermoord, 10 en 8 jaar oud.
Leen wordt door veel gevangen van Auschwitz geroemd om zijn hulp aan de gevangenen. S. Minco schrijft in zijn boek: kerst 1944, het einde”: “Dat ik Auschwitz en de te volgen periode overleefde, heb ik te danken aan de Rotterdamse bokser Leen Sanders, die dankzij een boksende SS-er enigszins een uitzonderingspositie innam, en die mij als mede-Rotterdammer bij voortduring de hand boven het hoofd hield”.
En nog een artikel: “Het brood waardoor de hemel openging” door dezelfde S. Minco: “Onverwacht wordt een brood onder mijn arm geschoven. Een brood! Ik weet niet wat er gebeurt. Na alle honger die ik geleden heb. Na alles wat er gebeurd is met me, een brood! Pas als ik in mijn barak ben, blijkt dat het de bekende bokser Leen Sanders is geweest. Sanders blijkt eind 1942 naar Auschwitz getransporteerd (klopt niet, was begin 43), waar zijn vrouw en kinderen direct na aankomst vergast zijn (klopt niet, kinderen wel maar zijn vrouw enkele maanden later). Een prominent uit het kamp, een medegevangene die zelf bokser is geweest, heeft Leen een baantje als “Stubenälteste” bezorgd. Daardoor kon Leen voor menige Nederlandse gevangene in het kamp veel betekenen. Voor sommige mensen in ten onrechte geen standbeeld opgericht. Maar naam en menselijkheid blijven in het hart van de weinige overlevenden gegrift.”
Een artikel geschreven door ex-leden van verzetsgroep “De Geuzen” als ondersteuning voor de buitengewoon pensioenaanvraag voor Leen: “…toen de wanhoop nabij was kwam de redding in persoon van Leen Sanders met een gamel soep, brood en ondergoed en zorgde ervoor dat we iets schoons aan konden trekken en dat we de allesoverheersende honger enigszins konden stillen.
Later bleek ons dat, waar gevangenen in nood verkeerden, Leen Sanders op de bres stond om zoveel mogelijk leed te verlichten. Ook de Nederlandse vrouwen die in het experimentenblok zaten heeft hij regelmatig van extra voedsel voorzien. Met grote risico’s en gevaar voor zijn leven heeft hij voedsel en kleding uit SS-verzorgingsafdelingen gestolen, verborgen en het kamp weten binnen te smokkelen…”.
Boksschool Bram Sanders
In de Trouwsteeg was de boksschool van Bram (Abraham Josua) Sanders (Rotterdam, 10 juli 1904 – Auschwitz, 30 september 1942) gevestigd. De Trouwsteeg is in de jaren 30 verdwenen, en lag op de plaats waar nu de passage en binnenstraat gepland is van het Stadstimmerhuis en Stadskantoor – in het centrum van de stad. Wellicht komt de naam bij de bouw weer terug. Bram was de oudere broer van Leen en hij bokste ook. Een uitgebreid interview met Leen staat hier
Diversen:
De kopfoto van deze site zijn van rechts naar links: Leen Sanders, Bram Sanders, Josua Sanders, onbekend
Met dank aan Max van der Glas, data overlijden familieleden via joodsmonument.nl
laatst bijgewerkt:
10 september 2019