Delfshaven en Schiedam waren religieus-administratief ingedeeld bij Den Haag en niet bij Rotterdam. In 1864 woonden er zes Joodse gezinnen in Delfshaven. Aan het eind van dat jaar overleed Salomon Levie en het gemeentebestuur gaf geen toestemming voor het begraven van Joden uit Delfshaven bij een afwijzing op 28 december 1864 van B & W. Deze zaak werd hoog opgespeeld en Gedeputeerde Staten van Zuid Holland gaven wel toestemming bij besluit van 31 januari en van 8 maart 1865. Op 29 maart 1865 wees B & W van Schiedam dit weer af en nu werd de Commissaris van de Koning en de Minister van Binnenlandse Zaken erbij betrokken.
Zij beslisten dat het gemeentebestuur van Delfshaven aan het verzoek moest voldoen. De Raad van Delfshaven besluit daarna dat een deel van de Algemene Begraafplaats van Schoonderloo, een dorp tussen Rotterdam en Delfshaven, gebruikt mocht worden voor het begraven van Joodse plaatsgenoten. Er werden zes personen begraven.
Op 31 januari 1886 werd Delfshaven door Rotterdam geannexeerd. De begraafplaats Schoonderloo werd in 1898 gesloten en geruimd. De hoek voor de Joodse overledenen bleef en werd niet geruimd. Er zijn geen matseiwoth (zerken) aanwezig waardoor veel bezoekers niet in de gaten hebben dat dit een begraafplaats betreft.
Schoonderloo
In 1910 besloot de gemeente om een plantsoen aan te leggen zodat de begravenen in hun grafrust niet gestoord worden. Het is er nog steeds, aan het Kerkepad en het Sint Jobspad, bij een school (het voormalige Rotterdamsch Lyceum) en een kinderspeelplaats, omgeven door een hek en struiken.
Wie de zes personen zijn die hier begraven werden is nog niet achterhaald. Wel is bekend wie in Delfshaven overleed en wellicht hier begraven werden, dat zijn tien personen, te weten:
Henri Allemans (Dordrecht, ca. 1 oktober 1866 – Delfshaven, 8 november 1866)
Karolina Levie Bakker (Amsterdam, 16 december 1824 – Delfshaven, 10 mei 1868)
David van Gelderen (Delfshaven, 9 april 1879 – Delfshaven, 25 maart 1880)
Isaac van Gelderen (Delfshaven, 13 november 1863 – Delfshaven, 26 april 1865)
Izaak van Gelderen (Delfshaven, 18 maart 1868 – Delfshaven, 17 mei 1868)
Levie van Gelderen (Delfshaven, 9 juli 1876 – Delfshaven, 12 april 1878)
Mietje van Gelderen (Delfshaven, 28 december 1882 – Delfshaven, 7 januari 1883)
Salomon van Gelderen (Delfshaven, 28 december 1882 – Delfshaven, 1 januari 1883)
Mietje de Jong (echtgenoot van Jacob van Gelderen) (Naaldwijk, 16 december 1836 – Delfshaven, 6 november 1872)
Roosje Schaap (Pruissen, Duitsland, 1819 – Delfshaven, 21 augustus 1880).
bron:
Hausdorff, D, Jizkor, Platenatlas van drie en halve eeuw geschiedenis van de joodse gemeente in Rotterdam van 1610 tot 1960 (Baarn 1978) 85
Stadsarchief Rotterdam, http://rjb.x-cago.com/GARJB/1919/12/19191231/GARJB-19191231-0140/story.pdf (geraadpleegd 24 augustus 2018)
www.maxvandam.info, lemmata overlijdensplaats Delfshaven
illustratie:
© joodserfgoedrotterdam, 2010
foto uit http://rjb.x-cago.com/GARJB/1919/12/19191231/GARJB-19191231-0140/story.pdf (geraadpleegd 24 augustus 2018)
gepubliceerd:
28 februari 2016
25 juni 2024