Abraham van Collem

Abraham Eliazer (Bram) van Collem werd in Rotterdam geboren op 13 oktober 1858 als zoon van Eliazer van Collem, venter in manufacturen en Jetta Vroman, marktkoopvrouw.
Zijn familie zat in de confectie-industrie en Bram werd door familieomstandigheden hier al vroeg hoofd van het bedrijf.
In 1890 trouwde hij in Amsterdam met Henriette Prins en krijgt met haar drie dochters en een zoon. In 1895 vestigde het gezin Van Collem zich in Amsterdam.

Bram van Collem woonde een lezing bij van Henriëtte Roland Holst en die lezing is een keerpunt in zijn leven – hij werd socialist, lid van de SDAP en hoorde binnen die partij tot de Marxistische richting. Hij verliet de partij toen hij na de revolutie in Rusland communist werd en sloot zich niet meer aan bij een andere partij.
Pas na zijn 40e begint Van Collem door als dichter te publiceren wanneer in 1891 Russische Melodieën uitkomt was een felle reactie was op de pogroms in Rusland – ook in relatie tot zijn Joodse afkomst. Zijn werk wordt gekenmerkt door drie begrippen: Joods, socialistisch en religieus.

In 1899 was Bram een van de oprichters van de Nederlandse Zionisten Bond en in de periode 1899 – 1900 was hij voorzitter van de bond.

Van Collem was een opgewekte humorvolle persoonlijkheid. Als dichter streefde hij nooit naar roem of invloed. Hij was een socialist met een filosofische inslag, en hij streefde naar de bewustwording van het proletariaat.
Bram van Collem overleed in Heemstede op 3 november 1933 en werd begraven op de Joodse begraafplaats in Muiderberg.

De Joodsche Wachter schreef in 1957 over zijn werk in relatie tot zijn Joodse identiteit: ‘Abraham van Collem’s  werk is ondenkbaar zonder de geestes-atmosfeer van het Joodse leven. Ook in zijn meest communistische tijd is zijn werk doordrongen van een mild pantheïsme. Nimmer keerde Van Collem zich van het Jodendom af.’

 

bron:
IISG,
inghist.nl,
wikipedia.
Joods Biografisch Woordenboek, Collem, Abraham Eliazer, van (1858 – 1933) via http://www.jodeninnederland.nl/id/P-240
Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen, 10 november 1933, overlijden. Geraadpleegd op Delpher op 20-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005427045:00001
De joodsche wachter, 14 oktober 1957. Geraadpleegd op Delpher op 20-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005457021:00001

gepubliceerd:
28 februari 2016

laatst bijgewerkt:
20 maart 2021