Abraham Sanders (Veendam, 2 oktober 1854 – Rotterdam, 12 december 1935) was effectenhandelaar, sinds 1907 Parnas (lid van het bestuur van de Joodse gemeente) in Rotterdam en vanaf 1914 voorzitter van de kerkenraad. Vanaf 1913 was hij voorzitter van het college van parnassijns. Abraham was medeoprichter en voorzitter van de Vereniging Mikweih Jisroeil, voorzitter van de Vereniging Israelietische Kindervoeding, lid van de commissie tot instandhouding van Montefiore en lid van de Voogdijraad Rotterdam. Hij werd in 1921 benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau, later werd hij Officier in de Orde van Oranje Nassau.
Abraham was gehuwd met Rachel Goudsmit (Rotterdam, – Rotterdam, ) en zij kregen de volgende kinderen: Florentina Maria Eliza Johanna (Rotterdam, – Auschwitz, ), Marie Fronika Betsij (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Ernest Johan Noldus (Rotterdam, – Rotterdam, ). Het gezin woonde achtereenvolgens op de Hoogstraat 265, de Witte de Withstraat 53 en de Mathenesserlaan 261.
Abraham was van groot belang voor de Joodse gemeenschap in Rotterdam. Op zijn zevenstigste verjaardag werd hij dan ook gehuldigd en een verslag ervan stond in het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 13 oktober 1924:
‘Op de receptie, gistermiddag ter gelegenheid van den 70sten geboortedag van den voorzitter der Israelietische gemeente alhier, den heer A. Sanders, ten huize van den jarige in de Mathenesserlaan gehouden, is deze enthousiast gehuldigd. Tegenwoordig waren leden van het kerkbestuur en den kerkenraad der Israëlietische gemeente met secretarissen, bestuurders van de Vereeniging Israëlitiesche Kindervoeding, de heren M. Cohen en I. S. Cohen van Meekren als vertegenwoordigers van de Israelietische vereeniging Mikweh Jisroeil en tal van dames.
De heer J. van Cleef Szn., die mag bogen op een 33-jarige loopbaan als lid van den Israëlietischen kerkenraad, sprak den heer Sanders toe namens tal van vrienden en alle leden van den kerkenraad en zijn beide secretarissen. „Geachte praeses, hoofd van de Kehillo, ik wensch u geluk”, aldus ving hij aan, „doch ik wenschte dat ik in u een man van 70 jaar, er een van 40 kon zien. De feestdag van vandaag is reeds ingeluid op Groote Verzoendag toen u in de kerk eer is bewezen. Want de tijd, dien gij te midden der gemeente hebt doorgebracht, is zeer lang. Sedert 17 jaar zijt gij lid van den kerkenraad, sedert 13 jaar lid van het dagelijksch bestuur en 10 jaren voorzitter der gemeente. Wat ge gepresteerd hebt, is hoog lofwaardig en de belangen der gemeente zijn steeds door u in alle opzichten behartigd”. Hulde bracht spreker aan mevrouw Sanders, die haar man steeds ter zijde had gestaan. Als blijk van vriendschap en waardeering der kerkeraadsleden bood spreker een klein stoffelijk blijk van hoogachting aan, bestaande uit een met zilver gemonteerde, met bloemen gevulde schaal. Hij eindigde met den wensch, dat de heer Sanders tot in lengte van dagen in welvaart en in bijzijn van vrouw en kinderen de noodige kracht mag vinden om de belangen der Israelietische gemeente te behartigen. De heer M. Hertzberger, arts, voerde het woord namens de vereeniging Israëlietisch Kindervoeding. Aan die vereeniging heelt de jubilaris sedert 1911 op de meest krachtige wijze medegewerkt als bestuurslid en tijdens zijn voorzitterschap was de goede gang van zaken der vereeniging verzekerd. Hij deed wat liet werk kon verhoogen en versterken en de vereniging volbracht haar zegenrijken arbeid voorbeeldig. Het bestuur verheugt zich in een gezellige en prettige wijze van samenwerken met zijn voorzitter en de vrienden en vriendinnen er van hopen, dat de 70-jarige president nog vele jaren dat mag zijn. Een kristallen schaal, gevuld met fruit, bood spreker namens het bestuur als een blijk van diens hoogachting, ten geschenke.
De heer Sanders zeide oprecht blij met het huldebetoon te zijn, doch de wijze waarop hem zijn 70ste verjaardag tot een prettigen dag gemaakt wordt, achtte hij een verregaande overdrijving voor het weinige wat hij heeft mogen doen; die groote lof is hij niet waard. Hij meent niets dan zijn plicht gedaan te hebben. Als er van dank sprake is, dan ben ik het, merkte hij op, die alle leden van den kerkenraad die verschuldigd. Hij voelt zich daar steeds omringd door vrienden in een uiterst aangename omgeving. Dit was zijn grootste belooning, hetgeen zijn leven ten zeerste veraangenaamd heelt. Nu gevoelt hij zich als een zondaar, omdat hij voor een klein beetje zooveel heeft mogen ontvangen. Terwijl de heer Sanders zich in de toekomst in aller vriendschap aanbeveelt, wil hij ook zijn vrouw dank zeggen voor het groote aandeel dat zij in zijn werkzaamheden had. Nooit heeft zij hem daarvan een oogenblik weerhouden. En wat de vereeniging Israëlietische Kindervoeding betreft, daarvan was hij al die jaren feitelijk in naam voorzitter, maar de werkelijke eerste voorzitster was mevrouw Bosman, die heeft alles gedaan wat zij heeft kunnen doen. Zij is de ziel van de kindervoeding. Haar bracht hij zijn hulde. Voorts hebben nog het woord gevoerd de heer I. S. Cohen van Meekren namens de vereeniging Mikweh Jisroeil en Mr. Alfred Levie als familielid. Een groot aantal bloemgeschenken vulden de salon van den 70-jarige. Daaronder waren er van verschillende Israëlietische vereenigingen, van het Israëlietisch Oudeliedengesticht en van het Israëlietisch Weeshuis e. a.
Groot was ook het aantal telegrammen en brieven met gelukwenschen, dat de jarige ontving, waaronder van den Voogdijraad Rotterdam I waarvan hij lid is en van den Centrale Commissie van het Israëlietisch Kerkgenootschap in Nederland waarvan hij ondervoorzitter is. Het aantal geschenken, van velerlei zijden vereerd, vulden nagenoeg een vertrek.
De receptie was zeer druk bezocht.’
bron:
Joods Biografisch Woordenboek, http://www.jodeninnederland.nl/id/P-3324 (geraadpleegd 28 oktober 2021).
Stadsarchief Rotterdam, Abraham Sanders, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-413.
Montefiore. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 16-10-1920, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010025106:mpeg21:p014
Kerknieuws. Huldiging A. Sanders.. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 13-10-1924, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010027454:mpeg21:p001
Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 21-09-1928, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000579081:mpeg21:p00014
illustratie:
Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 21-09-1928, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000579081:mpeg21:p00014
gepubliceerd:
12 november 2021
laatst bijgewerkt:
12 november 2021