Abraham (Ab) Menist was partijbestuurder van de Revolutionair Socialistische (Arbeiderspartij) en het Marx-Lenin-Luxemburg front. Hij werd geboren in Amsterdam op 3 november 1896 als zoon van Isaac Menist (1870 – 1943) en Esther Gobets (1865-1905) in een orthodox-joodse familie.
Na de lagere school ging Ab naar de ambachtsschool en werd meubelmaker. Hij werd overtuigd socialist en sloot zich voor de Eerste Wereldoorlog aan bij de socialistische jeugdbeweging en bij de geheelonthoudersbond. Hij trouwde met de niet-Joodse Johanna Jacoba Cornelia (Jo) Raapis (1901 – 1999) en dit, en zijn socialistische inslag, leidde tot een breuk met zijn familie. Met Jo kreeg Ab twee dochters.
In 1917 weigerde Ab de militaire dienst, en hij zat tien maanden gevangen vanwege deze weigering. In 1920 sloot hij zich aan bij de Communistische Partij in Nederland. In 1926 werd bij betaald bestuurder van de Rotterdamse afdeling van de Landelijke Federatie van Bouwvakarbeiders. In 1940 verdween het NAS, maar tot die tijd was Menist de spil van deze organisatie in Rotterdam.
In 1927 trad hij met nog een aantal medestanders uit de CPN en richtte het Revolutionair Socialistisch Verbond op. In 1929 ontstond uit dit verbond de Revolutionair Socialistische Partij. Ab werd partijbestuurder in Rotterdam en vertegenwoordigde deze partij van 1931 tot 1940 in de gemeenteraad en de Provinciale Staten van Zuid-Holland. Ab Menist zette zich in de jaren dertig in voor de grote hoeveelheid werklozen. Dat leidde in 1936 tot de Algemene Werklozen Bond, deze bond kreeg duizenden leden.
Na 10 mei 1940 moest Ab Menist onderduiken. Zijn gemengde huwelijk kon hem door zijn communistische sympathieën niet beschermen. Hij dook onder in Amsterdam en vormde met Henk Sneevliet en Willem Dolleman de leiding van de illegale RSAP en het Marx-Lenin-Luxemburg-front. Hij zorgde voor illegale publicaties (het blad ‘Spartacus’) en voor de opbouw van het MLL front. Op 4 maart 1942 werd Menist bij toeval in Amsterdam gearresteerd. Na een proces wegens sabotage werd hij, samen met de andere ter dood veroordeelde leiders van het front, op de Leusderheide door de Waffen-SS bij de ingang van Kamp Amersfoort gefusilleerd op 13 april 1942. Het Sneevliet Herderkingscomite heeft in samenwerking met Kamp Amersfoort op die plek een plaquette geplaatst. Elk jaar wordt op of omstreeks 13 april (de dag van de executie) door het Sneevliet Herdenkingcomité de moord op zowel Ab Menist als de andere gevallenen, waaronder Henk Sneevliet, bij het monument op het terrein van crematorium Westerveld (gemeente Driehuis) herdacht.
Het laatste Rotterdamse adres van Ab was Maarland 15.
Meer informatie via het Sneevliet Herdenkingscomité.
bronnen:
Bot, Wim, Menist, Abraham op www.socialhostory.org (geraadpleegd 27 mei 2016)
www.wikipedia.nl, lemma Ab Menist (geraadpleegd 27 mei 2016)
Database Joods Biografische Woordenboek op www.jodeninnederland.nl, lemma Menist, Abraham (Ab) 1896 – 1942.
stadsarchief Rotterdam, gezinskaart.
aanvulling en correctie met dank aan Dick de Winter
laatst bijgewerkt:
10 september 2019