Ondanks de Nederlands klinkende achternaam was Abraham Icek Hildebrand een van de vele Pools-Joodse landverhuizers (vluchtelingen) in Rotterdam. Hij werd geboren in Warschau op 13 of 25 mei 1860, de archiefkaart is daar niet duidelijk over. Hij werd in Rotterdam geregistreerd als logementhouder.
Abraham was gehuwd met Dwoira Korenwasser (Warschau, 20 maart 1864) en zij hadden de volgende kinderen: Faiga Reizla (Warschau, 28 juli 1884), Markus (Rotterdam, 23 juni 1892 – Den Haag, 15 augustus 1970), Jacob (Rotterdam, 27 september 1893), Aron Zelig (Rotterdam, 1 oktober 1894), David (Rotterdam, 20 september 1895) en Sara (Rotterdam, 20 september 1901). Faiga Reizla trouwde op 8 januari 1903 in Rotterdam met Israel Icek Timianka (Lodz, 1881).
Het gezin woonde in de stad achtereenvolgens op: Gedempte Binnenrotte 63, Leuvehaven 121 (rond 1894), Entrepotstraat 25, Hang 48 (in 1896), Binnenrotte 63, Oppert 93, Gedempte Binnenrotte 115, Terwenakker 2, Herderstraat 3, Burgemeester Meineszlaan 106b, Hooidrift 20a, Banierstraat 43a.
In ieder geval werden in 1900 kamers verhuurd op het adres Binnenrotte 63. Waarschijnlijk huurde de familie Hildebrand hier een kamer. Het adresboek van 1896 laat zien dat Abraham Hildebrand op de Leuvehaven 121 een logement had, dit was niet echt een succes. In 1900 stond Abraham in het adresboek geregistreerd als een winkelbediende en al eerder, in 1896 adverteerde hij met een zaak op het Hang. In 1910 leek het getij gekeerd en 
adverteerde Abraham weer, toen bleek hij Hotel Hildebrand uit te baten op de Herderstraat 3. Deze straat is verdwenen uit het stratenpatroon van Rotterdam en lag bij de Schiedamsedijk en de Zalmhaven. De naam werd door B & W in 1957 ingetrokken.
Landverhuizers
Dat Hotel Hildebrand ook gebruikt werd voor landverhuizers is te lezen in een artikel uit 1910, waarin bericht wordt van ongeregeldheden in dit hotel:
‘Honderden landverhuizers komen tegenwoordig dagelijks, voornamelijk uit Rusland, te Rotterdam aan om zich verder naar Amerika te begeven. In heele troepen ziet men ze door de straten trekken met vrouwen en kinderen. Het vervoer van deze landverhuizers naar Amerika heeft plaats met de Atlantic Express. Nu is tegenwoordig hun aantal te groot om hen behoorlijk onder dak te brengen in de onder het toezicht van de commissie van toezicht op den doortocht en het vervoer van landverhuizers staande logementen. Vandaar overbevolking in die logementen, hetgeen tot klachten van de zijde van de landverhuizers aanleiding geeft. Hierbij komen tevens klachten over voeding en ligging, uitgaande van groepen van 40 tot 80 man. Ten einde aan dezen nood tegemoet te komen heelt de gemeente Rotterdam voorloopig, voor rekening van den heer Landry, den vertegenwoordiger van de Atlantic Express, beschikbaar gesteld het voormalige doorgangshuis voor krankzinnigen op het Achterklooster. Tusschen de 350 en 400 landverhuizers vinden daar nu een onderdak. Inmiddels is den heer Landry verzocht, langs telegrafischen weg zijn agenten in het buitenland aan te zeggen, voorloopig het dirigeeren van landverhuizers naar deze haven te staken, althans te matigen. Vermoedelijk zullen er per eerste scheepsgelegenheid ruim duizend man hun reis vervolgen naar Amerika. Er zijn opstootjes geweest tusschen landverhuizers en beheerders van logementen, waar men hen onderbracht. Zoo zijn in het logement van A. Hildebrand, in de Herderstraat, eenige ruiten ingedrukt; en daar zijn bij het vallen van klappen een paar Russen verwond. Herhaaldelijk is de politie reeds tusschenbeiden moeten komen. Ook komen er van de zijde der landverhuizers klachten in, dat zij veel te lang hier gehouden worden en daardoor genoodzaakt zijn het geld aan te spreken, dat zij in de nieuwe wereld zoo hoog noodig hebben. Zij hebben ook de hulp van hun consul ingeroepen.‘
Twee jaar later woont het gezin niet meer op de Herderstraat maar was verhuisd naar de Burgemeester Meineszlaan. Op 16 november 1912 overleed Abraham. Dworia overleed in 1936 of 1937, op een jaarvergadering van de Joodse gemeente werd zij genoemd als een van de in dat afgelopen jaar overledenen.
bron:
www.maxvandam.info, lemma Markus Hildebrand (geraadpleegd 5 juni 2019)
Stadsarchief Rotterdam, archiefkaart NL-RtGAR_494-03_851-191_0206079R.jpg
Stadsarchief Rotterdam, 3023-38. Adresboeken Rotterdam, 1894; p. 126. Bedrijven en beroepen etc.
Stadsarchief Rotterdam, 3023-40. Adresboeken Rotterdam, 1896; p. 82. Stratenlijst per wijk
Stadsarchief Rotterdam, 3023-44. Adresboeken Rotterdam, 1900; p. 361. Alfabetische naamlijst
“Advertentie”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 19-03-1900. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBDDD02:000200577:mpeg21:a0043
“Advertentie Hang”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 09-12-1896. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177939:mpeg21:a0115
Stadsarchief Rotterdam, straatnamen
“Advertentie Herderstraat”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 14-02-1910. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010197812:mpeg21:a0242
“Gemengd Nieuws. Landverhuizers.”. “Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië”. Batavia, 22-04-1910. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010134997:mpeg21:a0115
“Familiebericht”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 19-11-1912. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010222314:mpeg21:a0148
“Herdenking overledenen”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-04-1937. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871394:mpeg21:a0136
Hotel Warschau, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 24, 1893, no 40, 06-10-1893. Geraadpleegd op Delpher op 21-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005407040:00001
illustratie:
“Advertentie Hang”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 09-12-1896. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010177939:mpeg21:a0115 “Advertentie Herderstraat”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 14-02-1910. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010197812:mpeg21:a0242
“Familiebericht”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 19-11-1912. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010222314:mpeg21:a0148
Hotel Warschau, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 24, 1893, no 40, 06-10-1893. Geraadpleegd op Delpher op 21-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005407040:00001
gepubliceerd:
5 juni 2019
laatst bijgewerkt:
19 mei 2023